Туғилишлар статистикасидаги қарама қаршилик: Адлия вазирлиги ва статагентлик рақамлари нега фарқ қилмоқда?
Адлия вазирлиги тайёрлаган инфографикада Ўзбекистондаги туғилишлар сони 2023 йилда 2022 йилга қараганда камайгани, Статистика агентлиги маълумотида эса кўпайгани айтилмоқда. Умуман олганда, икки давлат идорасининг рақамлари бир-бирига мос келмаяпти. Орадаги фарқ ҳам кичкина эмас. Хўш, рақамларнинг қай бири тўғри?
Бундан бир неча кун олдин Адлия вазирлигининг “Адлия янгиликлари” Telegram-каналида 2023 йилда Ўзбекистонда қайд этилган туғилиш ҳолатлари ҳақида инфографика ва маълумотлар эълон қилинди. Ушбу хабар вазирликнинг “Huquqiy axborot” каналига ҳам жойлаштирилди.

Унда 2023 йилда республика бўйича ФҲДЙ органлари томонидан 968 140 та туғилиш ҳолатлари қайд этилгани айтилади.
Инфографикада келтирилишича, 2023 йилда туғилиш 2022 йилга қараганда 28 360 тага камайган. Бу маълумот бироз шубҳали кўринди. Чунки узоқ йиллардан буён Ўзбекистонда туғилиш кўрсаткичи мунтазам ошиб бормоқда.
Бу йил ҳам йил бошидан буён ҳар ойлик кўрсаткичлар эълон қилинган ва уларда туғилиш ўтган йилнинг мос даврига қараганда ошиқроқ эканини кўриш мумкин.
11 ой давомида туғилиш кўрсаткичи баланд бўлиб, бир ойда пастлаб кетганига ва 2022 йилдагидан кам бўлганига ишониш қийин эди. Шундан сўнг 2023 йилга тегишли маълумотларни 2022 йилнинг кўрсаткичлари билан солиштириб кўрдик.
Бир йил аввал (2023 йил 9 январ куни) айнан “Адлия янгиликлари” каналида берилган маълумотда 2022 йилда Ўзбекистонда 939 046 та туғилиш қайд этилгани ёзилган. Бу йил 968 140 та бўлгани айтиляпти.

Демак, 2023 йилда туғилиш 28 360 тага камаймаган. Аксинча, 29 094 тага кўпайган. Лекин унда нега “Адлия янгиликлари” каналида 2023 йилда туғилиш 2022 йилга қараганда 28 360 тага камайгани ёзилган?
Бу ҳақда жавоб олиш учун Адлия вазирлиги матбуот хизмати билан боғланиб инфографикадаги маълумот нечоғлик тўғри эканини сўрадик. У саволни тегишли масъулларга йўналтирганини айтди. Кейинги сўровимизда “ўрганиб жавобини айтамиз, дейишганди” деган жавоб билан чекланди.
2023 йилда туғилиш 2022 йилдагига қараганда ошганини Статистика агентлиги ҳам тасдиқлаяпти. Агентликнинг бир йил аввал эълон қилган маълумотида 2022 йилда Ўзбекистонда тирик туғилиш сони 932 192 нафар бўлгани келтирилган.
Агентлик матбуот хизмати сўровимизга кўра 2023 йилдаги маълумотларни тақдим этди. Унга кўра, 2023 йилда Ўзбекистонда 961 962 нафар тирик туғилиш қайд этилган. Бу кўрсаткич 2022 йил билан солиштирганда 29,8 минг нафарга ошган.
Эътиборлиси, Адлия вазирлиги томонидан тайёрланган инфографика эълон қилингандан сўнг бир нечта сайтлар ва блогларда 2023 йилда Ўзбекистонда туғилиш камайгани ҳақида хабарлар эълон қилинди.
Бу маълумотни ҳатто қўшни давлат сайти ҳам эълон қилди.
Умуман олганда ижтимоий тармоқлар фаолларига, блогерлар ва сайтларга гоҳ-гоҳида маълумотлар ҳаққонийлиги учун жавобгарликни эслатиб турадиган Адлия вазирлиги ходимлари ўзлари эълон қилаётган маълумотларнинг тўғри эканига эътибор қаратсалар нур устига аъло нур бўларди.
Ғайрат Йўлдош тайёрлади.
Мавзуга оид

19:32 / 19.04.2025
Тошкент метроси кунига ўртача 780 минг йўловчи ташияпти

19:31 / 15.04.2025
Инфляцияни ўлчаш: нархлар қандай кузатилади?

14:48 / 14.04.2025
Ўзбекистонда доимий аҳоли сони ҳар куни қанчага ошаётгани айтилди

11:28 / 08.04.2025