Занжирланган бола: у мунтазам азобланганини айтди, бошқалар эса буни рад қилмоқда

Самарқанд шаҳрида Damas машинаси ичида оёқлари занжирбанд қилинган, юз-кўзлари моматалоқ бўлган ўсмирнинг видеоси тарқалди. Дастлабки маълумотларга кўра, асли Пахтачи туманидан бўлган болани тумандаги Соҳибқирон Темур издоши ҳарбий спорт мактаби ўқитувчиси шу аҳволга солган. “Бу биринчи марта занжирланишим эмас”, демоқда ўсмир. Kun.uz ҳолатни ўрганди.

Ҳолатга ойдинлик киритиш мақсадида ўсмир ва унинг яқинлари, шунингдек, гумондор ўқитувчи билан суҳбатлашдик.

“Бу биринчиси эмас”

Ўсмир айни вақтда вилоят ички ишлар бошқармасига қарашли вояга етмаганларга ижтимоий-ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш марказига жойлаштирилган.

Шоҳжаҳон Шоймардонов биз билан мулоқотда дарсдан сўнг кўпинча ҳарбий мактаб ўқитувчиси Шаҳриддин Ҳайдаровнинг уйида тунаб қолишини айтди. Ундан ташқари, ҳарбий мактабнинг яна ўндан ортиқ ўқувчилари ҳам Ҳайдаровнинг уйида қоларкан.

“Баъзида устозимнинг ўзи, баъзан мактаб ўқувчиларига айтиб мени калтаклатади. Тирноқларимни қўпориб олган, шу пайтгача кўкармайдиган аъзоларимга урарди. Бу сафар кўкартириб калтаклади. Бу биринчи марта занжирланишим эмас, мактабда ҳам кўп марта боғлаб қўйган”, – деди Шоҳжаҳон.

Шоҳжаҳон Пахтачи туманидаги 22-умумтаълим мактаби ўқувчиси. Синф раҳбари Марҳабо Зайниддинованинг айтишича, боланинг хулқи, синфдошлари билан муносабати яхши бўлган. Бироқ у мунтазам дарс қолдириб келган. Шу сабабли мактаб маъмурияти томонидан боланинг васийси – аммаси ҳам огоҳлантирилган.

“Скутердан йиқилиб жароҳатланган”

Биз телефон орқали Соҳибқирон Темур издоши ҳарбий спорт мактаби катта ўқитувчиси, болани калтаклаб, занжирбанд қилганликда гумонланаётган Шаҳриддин Ҳайдаров билан телефон орқали боғландик.

Ҳайдаров ўқувчисининг иддаоларини бутунлай рад қилди. Болани у занжирламагани, воқеа содир бўлган 16 март куни ҳам аммасининг шахсан ўзи машинага болани занжирлаб қўйганини айтди.

“Ўша куни Самарқанд шаҳрида спорт мусобақасида қатнашиш учун келдим. Шоҳжаҳоннинг аммаси, бирга олиб кетинг ўзингиз билан, деди. Кўп марта мактабдан қочиб кетган. Аммасига эътироз қилганимдан сўнг болани машинамга занжирлаб беришини айтди. Рози бўлдим. Шаҳарга келганимиздан кейин уни ҳам мусобақага олиб кирмоқчи бўлдим. “Йўқ, мен машинада ухлайман”, деди. Уни қолдириб, ичкарига кирганимдан кейин шу ердагилар уни занжирланган ҳолатда тасвирга олишган.

Шоҳжаҳон амакисининг скутерини рухсатсиз олиб қочган ва йиқилиб жароҳатланган. Унинг танасидаги жароҳатлар шунинг натижаси. Мен педагогман. Болани урадиган ҳайвон эмасман”, – деди Шаҳриддин Ҳайдаров.

“Машинага мен занжирлаб қўйдим”

Маълум бўлишича, боланинг ота-онаси анча аввал вафот этган. Шоҳжаҳон ҳозирги кунда аммасининг қарамоғида яшаб келмоқда. Боланинг васийси бўлган Мўмина Эшонқулова жиянини ҳақиқатан ҳам ўзи занжирлаганини маълум қилди.

“Укамнинг фарзандларини қарамоғимга олганман. Шоҳжаҳоннинг ўқиши, оилада ўзини тутиши жуда яхши эди. Менга ҳам жуда меҳрибон. Бироқ негадир охирги пайтларда характери ўзгарди, эплолмай қолдим. Мактабдан қочиб кетавергани учун устозининг машинасига ўзим занжирлаб қўйдим. Мободо йўлда кетаётганда ўзини машинадан ташлаб юборишидан қўрқдим. Энди хато қилганимни тушуниб етдим”, – деди Мўмина Эшонқулова.

“Бу боланинг шахсий дахлсизлиги ҳуқуқига зид”

Болага нисбатан бундай тарздаги зўравонлик ҳолати Болалар омбудсмани томонидан ўрганилди. Болалар омбудсмани бу боланинг шахсий дахлсизлик ҳуқуқига зид эканлигини маълум қилган.

“Бола қандай хулқда бўлишидан қатъи назар, унга нисбатан бундай ғайриинсоний, ноқонуний чора кўрилишига мутлақо йўл қўйиб бўлмайди. Бу боланинг эркинлиги ва шахсий дахлсизлиги ҳуқуқига зиддир. Болалар омбудсмани болага нисбатан бундай тарздаги зўравонлик ҳолати юзасидан ўз кузатувини давом эттиради”, дейилади Болалар омбудсмани хабарида.

Маълумот учун, ҳолат юзасидан Самарқанд шаҳри бўйича ИИО ФМБ томонидан терговга қадар текширув олиб борилиб, болани занжирлаб қўйган шахсга нисбатан Жиноят кодексининг 138-моддаси (Зўрлик ишлатиб, ғайриқонуний равишда озодликдан маҳрум қилиш) билан жиноят иши қўзғатилган. Ҳозирда иш юзасидан тергов ҳаракатлари олиб борилмоқда. Тергов жараёни прокуратура томонидан назоратга олинган. Ўсмирдаги тан жароҳатлари юзасидан эса судга оид тиббиёт экспертизаси тайинланган.