Глобал исиш туфайли чучук сув захиралари 20 йил давомида кескин камайди – тадқиқот

Австралиянинг Мелбурн университети тадқиқотчилари ва уларнинг ҳамкасблари қуруқликдаги ва ер остидаги чучук сувлар ҳажми сезиларли даражада қисқарганини аниқлади.

Гидрология профессори Донгриол Рю ва унинг ҳаммуаллифи Ки-Вон Со томонидан ўтказилган тадқиқотга кўра, глобал исиш тупроқ, кўллар, дарёлар ва қор тўпламидаги сув миқдорини сезиларли даражада камайтирди, бу эса қишлоқ хўжалиги ва денгиз сатҳи учун жиддий оқибатларга олиб келиши мумкин.

Сўнгги 20 йил ичида Ердаги тупроқ намлиги 2000 гигатоннадан кўпроқ камайди, бу Гренландияда 2002 йилдан 2006 йилгача бўлган муз йўқотишидан икки баравар кўпдир. Шу билан бирга, илгари ўн йилда бир марта содир бўладиган йирик қурғоқчиликларнинг частотаси кўпайди, денгиз сатҳи кўтарилди ва Ер қутби сурилди.

Донгриол Рю, шунингдек, тадқиқот янада чуқурроқ муаммони очиб берганини таъкидлайди: қурғоқчилик ортидан сув тошқинларини келтириб чиқарадиган кучли ёмғирлар кузатилса, тупроқнинг эластиклиги пасайганлиги сабабли ер ости сувлари захираси тикланмайди. Унинг тикланиши одамларнинг иқлим ўзгаришига қарши кураш олиб бориши ва сув ресурсларидан фойдаланиш усулларига жиддий ўзгаришлар киритишига боғлиқ бўлади.

Тадқиқот шунингдек, Ернинг айланишидаги енгил тебраниш сайёрадаги намлик даражасининг ўзгариши билан боғлиқлигини тасдиқлайди. Потсдам университетининг гидрология ва маълумотлар фанлари профессори Луис Саманиего сайёранинг тебранишини Ер электрокардиограммаси билан таққослади. Унинг сўзларига кўра, бундай натижани топиш аритмияни аниқлаш билан баробар, унга эътибор бермаслик эса ҳақиқий аритмия учун шифокорнинг кўрсатмаларига амал қилмаслик билан баробар.