Николя Саркози қамоқхонага келди

Франциянинг собиқ президенти, сайлов кампаниясини хориждан молиялаштирганлик учун «Ливия иши» деб ном олган иш бўйича беш йилга озодликдан маҳрум этилган Николя Саркози Париждаги Санте қамоқхонасига келди. У Франциянинг ҳақиқий қамоқ жазосига ҳукм қилинган биринчи собиқ президенти бўлди ва ўз муддатини шахсий душга эга бир кишилик камерада ўтайди – ҳеч бўлмаганда суд унинг ҳукм устидан шикоятини кўриб чиқмагунча.

Маҳаллий вақт билан соат тахминан тўққиз яримда Саркози ўтирган автомобил Париждаги Санте қамоқхонаси дарвозаси олдига етиб келди, деб хабар берган Reuters.

«Мен қамоқдан қўрқмайман. Мен Сантега кираверишда бошимни баланд кўтариб ўтаман», – деган Саркози Tribune Dimanche нашрига берган интервюсида.

Суд ҳукмни деярли бир ой олдин, 25 сентябрда чиқарган, аммо Саркозига ҳукм кечиктирилган: уни суд залида ҳибсга олишмаган, балки ишларни якунлаш ва қамоқхонага мустақил равишда келиш учун вақт беришган.

2007-2012 йилларда Францияни бошқарган собиқ президент 2007 йилги сайлов кампаниясини молиялаштириш учун Ливиянинг ўша вақтдаги президенти Муаммар Қаззофийдан миллион евро олишга алоқадор деб топилган.

Сайлов кампаниясини ноқонуний молиялаштириш, Ливия давлати маблағларини суиистеъмол қилиш ва коррупцион схемада пассив иштирок этиш каби бошқа жиноий ишлар бўйича Саркози оқланди. У ўз айбига иқрор бўлмади, жараённинг сиёсий мотивлари борлигини айтди ва аллақачон ҳукм устидан апелляция берди.

Сантега кетаётганида Саркози Х ижтимоий тармоғида «қасос ва нафрат қурбони бўлгани» ҳақида ёзди. «Мен француз халқига ўзимга хос қатъий куч билан айтмоқчиманки, бугун эрталаб республиканинг собиқ президенти эмас, балки бегуноҳ одам қамоққа олинади», – деган у.

Сешанба куни эрталаб Саркози ва унинг рафиқаси Карла Брунининг Парижнинг 16-туманидаги уйи олдида собиқ президент тарафдорлари тўпланди. Унинг оиласи, жумладан, ўғиллари ва собиқ рафиқаси Саркозини қўллаб-қувватлашга ва у билан бирдамлик билдиришга чақирди.

Қамоқхонага келишдан бир соат олдин Саркози билан Бруни қўл ушлашиб уйдан чиқишди. Уларнинг уйи дарвозаси олдида тўпланган парижликлар «Николя, Николя!» деб ҳайқиришди, деб хабар берди Reuters мухбири воқеа жойидан.

«Мен у билан жуда фахрланаман, унинг қамоқхонага бошини мағрур кўтарганча ва ўз айбсизлигига ишончим комил ҳолда бораётганидан фахрланаман», – деди унинг акаси Гийом Саркози BFM TV телеканалига берган интервюсида. У ҳам собиқ президентга қамоқхонагача ҳамроҳлик қилган.

Саркози – Франциянинг Иккинчи жаҳон урушидан кейинги даврда қамоққа ташланган илк президенти бўлмоқда. У ўз муддатини Парижнинг 14-районидаги Санта қамоқхонасида ўтайди.

Санте қамоқхонаси

Собиқ президент хавфсизлик нуқтайи назаридан қамоқхонанинг бир кишилик камералардан иборат махсус қанотига жойлаштирилади. Санте қамоқхонаси бошлиғи Себастян Ковел Саркози бу ерда бошқа маҳбуслар билан учрашмаслигига ва кунига икки марта сайр қилиш ҳуқуқига эга бўлишига ваъда берди.

Санте ходимларининг анонимлик шарти билан AFP агентлигига айтишича, бир кишилик қамоқнинг яна бир сабаби – Саркозини бошқа маҳбусларнинг қамоқхонага кирган қоидаларни бузган ҳолда уни мобил телефонларида суратга олишга уринишларидан ҳимоя қилишдир.

Қамоқхона яқинда таъмирланган ва барча камераларда (майдони 9-12 кв. м.) душ ва стационар телефон мавжуд (шу билан бирга, Figaro ёзишича, 20 дақиқалик суҳбат маҳбусга 110 еврога тушиши мумкин). Саркози ойига 14 евро эвазига телевизор кўриши мумкин бўлади. Унда хоҳласа ўзи овқат пишириши, кир ювишга бериш имконияти ҳам бўлади.

Бошқа маҳбуслар сингари Саркози ҳам қамоқхона кутубхонасидан фойдаланиш имкониятига эга бўлади, аммо собиқ президент Figaro мухбири билан суҳбатда уйидан камерага учта китоб, жумладан, Александр Дюманинг «Граф Монте-Кристо» романини олишини айтган.

Саркози, шунингдек, қамоқхона совуқ бўлиши мумкинлиги сабабли, ўзи билан бир нечта иссиқ свитер ва бош кийимлар олиб келган, деди унинг адвокати Жан-Мишел Дарруа.

Саркози қамоқда қанча вақт ўтириши номаълум. Суд собиқ президент апелляция шикояти кўриб чиқилишидан олдин ўз муддатини ўташни бошлаши кераклиги ҳақида қарор чиқарган бўлса-да, унинг адвокатлари у қамоққа тушиши биланоқ уни озод қилиш учун ариза бериши кутилмоқда. Бу ишни у камерага тушмасидан олдин қила олишмайди. Илтимосномани кўриб чиқиш икки ойгача давом этиши мумкин.

17 октябр, жума куни Франция президенти Эммануэл Макрон Саркозини Елисей саройида қабул қилди. «Бундай шароитда ўтмишдошларимдан бирини қабул қилиш нормал ҳолат – инсонийлик», – дея тушунтирди у душанба куни танқидга жавобан.

Elabe агентлиги октябр ойи бошида ўтказган сўров натижаларига кўра, французларнинг 58 фоизи Саркозига чиқарилган ҳукмни холис деб ҳисоблайди, 61 фоизи эса апелляция кўриб чиқилишини кутиб, уни ҳибсга олиш ғоясини қўллаб-қувватлайди.