7 ва ундан юқори балл олганлар IELTS учун тўловни қандай қайтариб олиши мумкин?

Мен, Асал Равшанова, шу йил июнда IELTS топширдим ва 7.0 балл олдим. my.gov.uz портали орқали компенсация учун ариза бердим ва уч ҳафта ичида тўловни олдим. Аслида бу жараён унчалик мураккаб эмас, лекин баъзи нозик жиҳатларни олдиндан билиб олган яхши.

Кимлар компенсация олиши мумкин?

Компенсация умумий балли 7 ва ундан юқори бўлганларга берилади. Бу инглиз тилини билиш даражаси юқори - CEFR бўйича C1–C2 эканлигини тасдиқлаган иштирокчилар имтиҳон учун сарфланган маблағни қайтариб олиш ҳуқуқига эга дегани. Масалан, агар сиз IELTS топшириб, 7.0, 7.5, 8.0 ва ундан юқори балл олган бўлсангиз, имтиҳон харажатлари қисман ёки тўлиқ қоплаб берилади.

Қисман қайтариш фақат давлат компенсацияси доирасида эмас, балки номзоднинг ўзи имтиҳонни бекор қилган тақдирда амал қилади.

Агар имтиҳон тест санасидан (қоғозли шаклда) 5 ҳафта олдин ёки (компьютерли шаклда) 2 ҳафта олдин бекор қилинган бўлса - маблағ 25 % маъмурий тўловни чиқариб ташлаган ҳолда қайтарилади. Агар имтиҳон кейинроқ бекор қилинса — пул қайтарилмайди.

Харажатларни қоплаш дастури (Вазирлар Маҳкамасининг 2021 йил 13 апрелдаги 209-сон қарорига асосан) бўйича маблағни тўлиқ қайтариш имтиҳондан фақат 7.0 ва ундан юқори балл олганларга қўлланилади.

Вазирлар Маҳкамасининг 2021 йил 13 апрелдаги 209-сон қарори тўлиқ матни

Компенсация учун аризани қандай топшириш мумкин?

Сўров my.gov.uz портали орқали расмийлаштирилади. Шахсий кабинетга кириб, “Таълим ва халқаро имтиҳонлар учун харажатларни қоплаш» бўлимини танланг ва электрон шаклни тўлдиринг.

1. my.gov.uz порталига кириш

my.gov.uz порталида рўйхатдан ўтиш тахминан 10 дақиқа вақтни олади. Тизимга OneID ёки MyID орқали кириш мумкин.

OneID — бу аксарият онлайн давлат хизматлари учун стандарт авторизация усули;

MyID — ID-карта орқали кириш, бу аризачининг маълумотлари автоматик равишда юкланадиган замонавий вариант.

MyID орқали кирилганда тизим автоматик равишда фойдаланувчининг асосий маълумотларини — фамилияси, исми, ЖШШИР, манзили ва туғилган санасини тўлдиради. Бу анкета тўлдириш жараёнини енгиллаштиради. Агар маълумотлар қўлда киритилаётганда хатоликка йўл қўйилса (масалан, фамилияда ёки ЖШШИРда), ариза юборилмайди, тизим хато ҳақида хабар беради.

Аризани юборишдан олдин барча маълумотларни икки марта текшириш тавсия этилади. Ариза муваффақиятли юборилгандан кейин, унинг ҳолатини порталдаги шахсий кабинет орқали кузатиш мумкин.

2. Анкета тўлдириш

my.gov.uz порталидаги «Таълим ва халқаро имтиҳонлар учун харажатларни қоплаш» хизматини танлагандан сўнг, фойдаланувчи анкета тўлдириши керак бўлади.

Бу босқичда жуда эътиборли бўлиш лозим: кўпинча айнан шу ерда хатога йўл қўйилиши оқибатида ариза қабул қилиниши кечикади ёки қайтарилади.

Танлов экранида имтиҳонни ким топширганига қараб «Аризачи» ёки «Ота-она/ қонуний вакил»ни танлаш кўрсатилган.

Биринчи экранда фойдаланувчи ариза ким томонидан берилаётганини танлаши керак:

• Ариза берувчи — агар имтиҳонни ўзи топширган бўлса (31 ёшгача бўлган шахс);
• Ота-она ёки қонуний вакил — агар имтиҳонни 16 ёшга тўлмаган бола топширган бўлса.

Айнан мана шу орқали ҳужжатлар кимнинг номига расмийлаштирилиши ва компенсация кимга тўланиши аниқланади.

Нотўғри танлов аризанинг рад этилишига сабаб бўлади, шу сабабли биринчи мартадаёқ тўғри вариантни белгилаш зарур.

Ариза берувчи ҳақида маълумот

Иккинчи босқичда агар фойдаланувчи One ID орқали тизимга кирган бўлса, айрим маълумотлар автоматик равишда тўлдирилади.

Қолган майдонларни эса текшириб чиқиш ва зарурат бўлса, қўлда тўлдириш керак бўлади.

Қуйидаги маълумотлар кўрсатилади:

• ЖШШИР (шахсий идентификацион рақам, база орқали автоматик киритилади);
• Доимий яшаш ҳудуди ва тумани;
• Манзил (паспортдаги сингари эркин шаклда ёзилади);
• Телефон рақами — my.gov.uz порталига боғланган фаол мобил рақам;
• Электрон почта манзили (билдиришномалар юбориш учун керак).

Барча маълумотлар паспортдаги маълумотлар билан тўлиқ мос бўлиши муҳим, акс ҳолда кейин компенсацияни олишда муаммолар келиб чиқиши мумкин.

3. Ҳужжатларни юклаш

Анкетанинг сўнгги босқичида имтиҳон ҳақидаги маълумотлар ва компенсацияни олиш усули белгиланади.

Бу ерда қуйидаги маълумотларни кўрсатиш керак:

• Компенсация олинадиган ҳудуд (вилоят);
• Тўлов амалга ошириладиган «Халқ банки» туман филиали;
• Имтиҳон тури — рўйхатдаг IELTS Academic ёки IELTS General Training танланади;
• Сертификатнинг рўйхатдан ўтказилган рақами (IELTS сертификатининг чап юқори бурчагида кўрсатилган);
• Сертификат олинган сана (кун, ой, йил шаклида);
• Имтиҳон ўтказган ташкилот — British Council ёки IDP Education.

Сўнгра қуйидаги ҳужжатлар нусхасини PDF шаклида тизимга юклаш керак:

• IELTS сертификати нусхаси;
• Имтиҳон учун тўлов қилинганлиги ҳақидаги квитанция.

Барча маълумотлар ва файллар ариза юборилишидан олдин текширилади. Тасдиқдан кейин ариза кўриб чиқиш учун юборилади.

4. Кутиш ва натижа

Ариза юборилганидан сўнг, тизимда унинг ҳолати кўрсатилади: «Кўриб чиқиш учун қабул қилинди». Буёғига аризангиз текширилишини кутасиз ва бу ердаги муҳим жиҳат: порталда кўрсатилган 7 кунлик муҳлат амалда ҳар доим тўғри келавермайди. Текшириш жараёни, одатда, ўртача 15 иш кунигача давом этади.

Ариза тасдиқлангандан сўнг фойдаланувчи SMS-хабарнома олади, my.gov.uz шахсий кабинетида эса компенсация олиш ҳуқуқини тасдиқловчи ҳужжат пайдо бўлади.

Амалда текширув жараёни 2 ҳафтадан 4 ҳафтагача вақт олади — бу ҳудуд ва комиссиянинг иш юкига боғлиқ. Амалда ариза тасдиқланишига 23 кун кетган.

Компенсация олиш учун ариза маъқулланганидан кейин маблағ my.gov.uz анкетаңгизда кўрсатилган банк ҳисоб рақамингизга ўтказилади.

Компенсация тасдиқланганидан сўнг бирданига эмас, тахминан 5 кундан кейин картага тушган.

Натижада ариза топширилганидан то пулни олишгача бўлган вақт қарийб бир ой кетади ва бу нормал муддат.

Бу босқичда нима бўлади?

Ариза аввал ҳудудий халқ таълими бошқармаси томонидан текширилади. Сўнг маълумотлар вазирликка юборилади, у ерда IELTS сертификати ва тўлов маълумотлари солиштириб чиқилади. Агар барча маълумотлар мос келса, тизим тўловни автоматик равишда маъқуллайди.

Баъзан ариза ҳолати узоқ вақт давомида ўзгармайди, лекин бу ариза унутилганини англатмайди. Бу шунчаки унинг текширувга навбатда эканлигини билдиради. Бир ҳафта ичида жавоб келмаса ҳам бу текширувнинг меъёрий муддатидир. «Кўриб чиқиш учун қабул қилинди» деган ёзув турган бўлса, демак, ҳужжатлар кўриб чиқилаётганини билдиради. Такроран ариза юбориш кўриб чиқиш жараёнини секинлаштиради.

Маблағни танланган «Халқ банки» филиалида нақд ёки Xazna мобил иловаси орқали (нақдсиз) олиш мумкин.

Маблағни мобил илова орқали қандай олиш мумкин?

Яқиндан буён IELTS компенсация дастури бўйича тўловлар кўпинча тўғридан-тўғри банк картасига эмас, балки Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг расмий платформаси - Xazna мобил иловаси орқали амалга оширилмоқда.

Илова маблағларни хавфсиз ўтказишни таъминлайдиган, давлат тўловлари ва фойдаланувчи ўртасидаги воситачи сифатида хизмат қилади.

«Ижтимоий хизматлар» бўлимида зарур маълумотларни киритинг ва шахсингизни тасдиқланг.

Маблағ келиб тушгач, иловани очинг, балансингизни текширинг ва пулни Humo ёки Uzcard картангизга ўтказинг. Агар Xazna иловасида рўйхатдан ўтмаган бўлсангиз ҳам маблағ автоматик равишда иловага тушади, бироқ иловага кириб шахсингизни тасдиқламагунингизча пулни олиш имкони бўлмайди.

“Мен IELTS имтиҳонини май ойида топширдим ва 7 балл олдим. my.gov.uz орқали ариза бердим, ҳужжатларимни юкладим ва «Халқ банки»ни танладим. Текширув тахминан уч ҳафта давом этди. Кейин SMS орқали пул Xazna иловасига ўтказилгани ҳақида хабар келди. Иловани ўрнатганимдан сўнг маблағни картага муаммосиз ўтказдим”.

Нимани ёдда тутиш керак?

• IELTS компенсацияси фақат 7.0 балл ва ундан юқори натижа олганларга берилади ва аризани my.gov.uz портали орқали, барча ҳужжатларни тўғри расмийлаштирган ҳолда топшириш лозим.
• Ҳозирги кунда тўловлар асосан Xazna иловаси орқали амалга оширилади, шунинг учун олдиндан рўйхатдан ўтинг — бу маблағни тезроқ олишга ёрдам беради.
• Аризани кўриб чиқишга уч ҳафтага яқин вақт кетади, ҳолатни шахсий кабинет ёки SMS-хабарнома орқали кузатиш мумкин.
• Ариза рад этилмаслиги учун анкетани диққат билан тўлдиринг ва ва сертификатни олгач дарҳол компенсация учун ариза беринг, шунда маблағни тезроқ оласиз.