Қўшимча функционаллар
-
Тунги кўриниш
Исроил кўчманчиларининг Ғарбий соҳилдаги ҳужумлари, армиясини кўпайтираётган Германия ва Пентагоннинг янги миссияси – кун дайжести
Ўтган кун давомида жаҳонда рўй берган энг асосий воқеа ва янгиликлар шарҳи билан кундалик хабарномада таништирамиз.
Исроил кўчманчилари Ғарбий соҳилдаги масжидни ёқиб юборди
Фаластинлик расмийларнинг айтишича, 13 ноябр куни исроиллик радикал кўчманчилар босиб олинган Ғарбий соҳилда масжидни ёқиб юборган. Бу кучайиб бораётган тартибсизлик Ғарбий соҳилдаги ўн минглаб фаластинликларни кўчишга мажбур қилди.
Ҳужум вақтида масжид бўш бўлган ва ҳеч ким жароҳат олмади. Лекин масжид ичидаги китоблар ва гиламларнинг бир қисми ёнган. «Бу экстремистик гуруҳлар ҳаётимизни вайрон қилмоқда», деди ҳужумга учраган масжид имоми Аҳмад Салем.
Исроил армияси бош штаби раҳбари генерал-лейтенант Эйол Замир бу ҳафта фаластинликларга қарши кўчманчилар зўравонлигини камдан кам учрайдиган тарзда қоралади. Исроил ҳарбий баёноти ўша ҳудуддаги масжидга қилинган ўт қўйиш ҳужумини тасдиқлади, бироқ уни ким содир этганини айтмади. Ҳарбийлар ҳар қандай зўравонликни қоралади ва «ҳудудда хавфсизлик ва тартибни таъминлашни давом эттиришини» билдирди.
Трамп маъмурияти ҳам ҳужумлардан хавотир билдирди. «Ғарбий соҳилдаги воқеалар тарқалиб, Ғазода қилаётган ишларимизни издан чиқариши мумкинлигидан бироз хавотир бор», деди АҚШ Давлат котиби Марко Рубио.
БМТнинг Қуддусдаги гуманитар масалалар бўйича идораси Ғарбий соҳилда «фаластинликларга қарши кўчманчилар зўравонлиги кескин ошгани» ҳақида огоҳлантирди.
Фаластинлик ва исроиллик ҳуқуқ фаоллари — Исроил ҳукумати кўчманчилар ҳужумларига одатда кўз юмиб келишини айтади. Хусусан, сешанба куни Ғарбий Соҳилдаги Наблус шаҳри яқинида ўнлаб ниқобли кўчманчилар фаластинликларга ҳужум қилиб, автомобилларга ўт қўйиб юборган эди. Ундан олдинроқ эса, кўчманчилар зайтун тераётган деҳқонлар ва уларнинг олдида бўлган халқаро журналистлар ҳужум қилишган.
Германия армиясини кўпайтирмоқчи
Германиянинг коалицион ҳукумати бир неча ойлик сиёсий тортишувлардан сўнг қўшинлар сонини ошириш учун янги ҳарбий хизмат режасига келишди. Қонунчилар ушбу режани 2025 йил охирига қадар овозга қўйишлари кутилмоқда.
Янги ҳарбий хизмат режаси барча 18 ёшли эркакларни хизматга яроқлилик бўйича анкетани тўлдиришга ва 2027 йилдан бошлаб тиббий кўрикдан ўтишга мажбур қилади. BBCʼнинг ёзишича, бу қарор Берлин Европанинг энг кучли анъанавий армиясини яратишга интилаётган бир пайтда қабул қилинди.
Йил бошида Германия мудофаа вазири генерал Карстен Бреуэр Ғарбий НАТО тўрт йил ичида мумкин бўлган Россия ҳужумига тайёр бўлиши кераклигини айтганди.
Бундесвер ҳозирда тахминан 182 минг аскарга эга. Янги ҳарбий хизмат модели бу сонни келаси йил ичида 20 мингга оширишни, кейинги 10 йил ичида эса 255–260 минггача етказишни мақсад қилади. Бундан ташқари армияни 200 мингга яқин захирачилар билан тўлдиришни мақсад қилган.
Келаси йилдан бошлаб барча 18 ёшли эркаклар ва аёлларга уларнинг қизиқиши ва қуролли кучларга қўшилиш истагини баҳолаш учун анкеталар юборилади. Эркаклар учун мажбурий, аёллар учун ихтиёрий бўлади.
Агар ҳукумат мақсадларига эришилмаса, парламент мажбурий чақирув шаклини кўриб чиқиши мумкин. Маҳаллий сўровномаларга кўра, немис ёшлари бундан хавотирда ва уларнинг катта қисми бунга қарши.
АҚШнинг янги «миссияси»
АҚШ Мудофаа вазири Пит Ҳегсет пайшанба куни «Ғарбий яримшардан 'нарко-терроризм'ни йўқ қилиш» учун «Жанубий найза амалиёти» номли янги миссияни бошлашини эълон қилди.
«Президент Трамп ушбу ҳаракатни буюрди ва Уруш департаменти буни амалга оширмоқда», деди Ҳегсет.
Унинг айтишича, қўшма вазифа АҚШ мудофаа вазирлигининг Жанубий қўмондонлиги бошчилигида амалга оширилади. «Ғарбий яримшар — Америка маҳалласи ва биз уни ҳимоя қиламиз», деди у.
Трамп маъмурияти ҳам январ ойида «денгиздаги гиёҳвандлик юкларига қарши операциялар»га доир миссия эълон қилганди. Ҳегсетнинг эълони ўша дастур кенгайишими ёки бутунлай янги миссиями — бу мавҳум.
CBS News хабар беришича, Трампга чоршанба куни ҳарбий амалдорлар Венесуэлага қарши ҳарбий операциялар вариантлари, жумладан, қуруқликдаги зарбалар режасини тақдим этган.
Россия Киевга кенг кўламли ҳужум уюштирди
Россия армияси жума куни эрта тонгда Киевга кенг кўламли ёпирилма ҳужум уюштирди. Натижада Украина пойтахтининг кўплаб туманларида ёнғин чиқди. Шаҳар мэри Виталий Кличконинг айтишича, камида 11 киши жароҳатланган, фавқулодда хизматлар бир нечта зарбаларга жавоб берган.
Расмийларнинг айтишича, пойтахтга ҳужум давом этаётган ва фуқаролардан ҳаво ҳужуми огоҳлантириши бекор қилинмагунча бошпаналарда қолиш сўралган. Шаҳар маъмурияти электр ва сув таъминотида узилишлар бўлиши мумкинлигидан огоҳлантирди.
«Руслар турар жой биноларини нишонга оляпти. Амалда ҳар бир туманда жуда кўп кўп қаватли уйлар шикастланган», дейилади баёнотда. Ҳужумда ҳам дронлар, ҳам ракеталар қўлланган.
Дарницкий туманида ҳужум оқибатида турар жой биноси ҳовлиси ва бир таълим муассасаси ҳудудида ёнғин чиққан.
Россия ҳозирча тинч аҳолига ҳужумлар бўйича изоҳ бермади.
Ўз навбатида Россиянинг Новороссийск ҳудудига қилинган дрон ҳужуми натижасида нефт базасига зарар етди. Дрон нефт терминалига зарба берган ва объектда ёнғин келиб чиққан. Шунингдек, қирғоқ бўйидаги иншоотлар ҳам шикаст кўрган.
G20 саммити асосий етакчиларсиз ўтади
Жанубий Африкадаги G20 саммитига Хитой етакчиси Си Жинпинг эмас, балки бош вазир Ли Цян боради. Бу ҳақда 13 ноябр куни Хитой Ташқи ишлар вазирлиги хабар берди.
Ли Цян 2023 йилда Ню Деҳлида бўлиб ўтган G20 саммитида ҳам Хитой номидан иштирок этган.
Шу билан бирга, бўлажак саммитда 2008 йилдан бери биринчи марта учта энг йирик иштирокчи давлат — АҚШ, Хитой ва Россия раҳбарлари иштирок этмаяпти. Аввалроқ АҚШ ва Россия президентлари — Доналд Трамп ва Владимир Путин сафарни рад этган эди.
Хусусан, АҚШ – мезбон давлат «жуда ёмон сиёсат» олиб бораётгани туфайли саммитда умуман қатнашмаслигини айтган.
Россия президенти матбуот котиби Дмитрий Песков эса Владимир Путин G20 саммитида «шахсан иштирок этмаслигини», бироқ мамлакат «муносиб даражада тақдим этилишини» билдирган.
Мавзуга оид
16:20
Ҳиндистонга келган Путин, Трампнинг яна бир «ғалабаси» ва Ғазода ўлдирилган «Исроилнинг одами» – кун дайжести
15:03 / 04.12.2025
Рафаҳ ўтиш пунктини очмоқчи бўлган Исроил, Хитойга келган Макрон ва йўқолган самолёт қидирувини бошлаган Малайзия – кун дайжести
14:59 / 03.12.2025
Путиннинг Европага таҳдиди, АҚШда янги миграцион чекловлар, Жанубий Осиёдаги сув тошқинлари ва Кремлдаги музокаралар – кун дайжести
15:56 / 02.12.2025