17:40 / 16.10.2018
8117

Nima uchun kitoblarni o‘qish tinglashdan yaxshiroq?

Foto: Freepik

Audiokitoblar hamma yerda bor va qulay, biroq ma'lumotni eslab qolishni istasangiz- o‘zingiz o‘qing.

Nima uchun bizga kitoblarni tinglash yoqadi?

Kitoblarni fonografda tinglashni taklif qilgan Tomas Edison o‘zi tomonidan o‘ylab topilgan o‘qish shakli keng tarqalishini tasavvur ham qilmagan bo‘lsa kerak. Audiokitoblar tobora mashhurlikka erishmoqda. Buyuk Britaniyaning o‘zida savdodan tushgan tushum 2013 yildan 2017 yilgacha 148 foizga o‘sdi. AQSh va Kanadada ham audiokitoblarni yaratish - daromadli biznes. 2016 yilda sotilgan nusxalar miqdori o‘tgan yilgi ko‘rsatkich bilan taqqoslaganda 21 foizga o‘sdi.

Bu formatga bo‘lgan talab tushunarli. Audiokitoblarni tirbandlikda qolganda, navbatda turganda va uy ishlarini bajarish vaqtida tinglash mumkin. Ular arzon, javon va sumkada joy egallamaydi. Ularni nashr etish ham oson. Bundan tashqari, ko‘rish qobiliyatida o‘zgarishlar bo‘lgan kishilar uchun audiokitoblar badiiy olam bilan tanishishning qulay usuli bo‘lib qolyapti.

Nima uchun bosma shaklni mag‘lub etib bo‘lmaydi?

Biroq audiokitoblar bosma kitoblar o‘rnini to‘liq egallay olmaydi. Ularda surat va jadvallarni tasvirlash imkonsiz. Ba'zida mutolaa qilayotgan kishining yoqimsiz tovushi sabab matnni anglash qiyin. Audiokitoblarni o‘zlashtirish odatiy mutolaaga qaraganda ko‘proq vaqt oladi.

Biroq eng muhimi: kitobni o‘qiganda ko‘proq chalg‘iymiz va ma'lumotni yaxshi eslab qolmaymiz.

Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatdiki, kitobni tinglayotganimizda ongimiz e'tiborini bir yerga jamlamaydi. Matnni ko‘rmay turib, kamroq narsani eslab qolamiz va tarixga kamroq nazar solamiz. E'tibor bering: tajriba ishtirokchilari parallel ravishda boshqa ishlar bilan shug‘ullanishmagan. Ular ataylab kitobga quloq solishgan. Biroq baribir chalg‘ishgan. Kitob o‘qishni boshqa mashg‘ulot, masalan yugurish bilan birga amalga oshiradiganlar haqida nima deyish mumkin?

Audiokitoblar ustunlikka ega bo‘lgan yagona format bu – video. London universiteti kolleji va Audible kompaniyasining hamkorlikdagi tadqiqoti shuni ko‘rsatdiki, tinglovchi hikoyaga quloq solganida uni ekranda ko‘rgandan ko‘ra ko‘proq anglar ekan. Bu yurak urishining tezlashishi, tana harorati va terining elektr aktivligining ortishi orqali ma'lum bo‘lgan.

Kitobni qanday qilib yaxshiroq eslab qolish mumkin?

Agar vaqtni tejab, uni yoqimli o‘tkazishni istasangiz, boshqa ishlar bilan shug‘ullanish vaqtida audiokitob tinglang. Biroq matnni eslab qolishingiz zarur bo‘lsa, uni mustaqil tarzda o‘qing. Yaxshisi ovoz chiqarib o‘qigan afzal.

Yanada samarali eslab qolish uchun barchaga ma'lum usullardan foydalaning: kerakli joylarning tagiga chizing, kitobni do‘stlar bilan muhokama qiling, asosiy fikrlarni ko‘chiring, o‘qiganlaringizni hayotda qo‘llang. Ana o‘shanda kitob o‘qish uchun ketkazilgan vaqt o‘zini ikki barobar oqlaydi.

Top