«Hamma o‘zi hal qiladi» – Adliya vaziri imom-domlalarning internetdagi chiqishlariga munosabat bildirdi

7 fevral kuni jamoatchilikka yillik hisobot bergan adliya vaziri Ruslanbek Davletov diniy tashkilotlar, ularning ba’zi xodimlari faoliyati borasida o‘z fikrlarini bildirdi.

«Imom-domlalarimizni juda hurmat qilamiz. Har xil fikrlar bildirib, u fikrlar jamiyatda muhokamalarga sabab bo‘lyapti. Biz huquqiy tomoniga [qaraymiz], chunki huquqshunosmiz. Axloqiy masalalar bo‘yicha hech qachon chegara yo‘q, axloqiy standartlar jamiyatda turli-tuman bo‘ladi.

Huquqshunoslar adashmaydigan vijdon o‘lchovi bu qonun bo‘ladi. Diniy tashkilotlarning ayrim vakillari chiqib u ishni qilsa bunday bo‘larkan, bu ishni qilsa bunday bo‘larkan, ma’lum bir viloyatdagilar bunday degan gaplariga huquq nuqtayi nazaridan chidab turolmaymiz.

Bu mumkin emas. Birinchidan, bu jamiyatimizda bo‘linishga olib keladi, ikkinchidan, diniy tashkilotlarning bunday ixtilof qilishga haqqi yo‘q.

Bilasizlarmi nimaga? Asosiy sabab mana o‘sha aytilayotgan insonlar kimlargadir hukm o‘qib… Mana, muftiy hazrat qanday to‘g‘ri tushuntirib berdi, hammada odamlarga tamg‘a bosish huquqi yo‘q. U xohlasa dinga ishonadi, xohlamasa ishonmaydi. Xohlamasa, umuman tarki dunyo qilib yashaydi. Ya’ni bu konstitutsion huquqi», - deydi Ruslanbek Davletov.

Shuningdek, adliya vaziri hech kim, ijtimoiy maqomidan qat’i nazar, fuqarolarni qonunda belgilangan huquqlari va kafolatini inkor qilolmasligini bildirdi.

«Biz mana shu signal bilan barcha diniy tashkilotlarga, hamma domlalarimizga yetkazib qo‘ymoqchimizki, Adliya vazirligi sifatida bu faoliyatni nazorat qilamiz. Bu borada juda faol ishlaymiz, taqdimnomalar ham kiritib…

Chunki jamiyatimizni bu borada hech qachon bir joyga olib kelib bo‘lmaydi, hammaning o‘z fikri bo‘ladi, bu bo‘linishga olib kelaveradi. Shuning uchun qonunlarda «hamma o‘zi hal qiladi», deyilgan.

Men axloqiy nuqtayi nazardan bir inson sifatida fikrimni ayta olaman, lekin biz huquqshunos sifatida, davlat boshqaruv organi sifatida shuni yetkazib qo‘ymoqchimiz.

Har bir odam har bir sohada fundamental mutaxassis bo‘lolmaydi, masalan, men ham o‘zimning bir-ikkita sohamni bilaman. U ham bo‘lsa, huquq sohasi ichidagi ayrim yo‘nalishlarni bilaman. Qolganlari bo‘yicha biz ham indamay turamiz. Mana shunday yondashuv bo‘lishi kerak.

Mavzuni Devid Frimen degan olimning fikri bilan yakunlamoqchiman. U «Odamlarga do‘zaxga kirish-kirmaslik tanlovini o‘zlariga qo‘yib beringlar» degan. Buni juda katta olimlar bekorga aytmagan, jamiyat rivojlanishi uchun juda katta ahamiyatga ega.

Shunga o‘zining diniy o‘lchovlari, o‘zining uyidagi qarashlari bilan jamiyatga o‘lchov qo‘yishga biz yo‘l qo‘ymaymiz. Chunki qonun bor – tamom!» - deya Adliya vazirining so‘zlarini keltirmoqda Kun.uz muxbiri.

Eslatib o‘tamiz, 2022 yil 20 yanvar kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi Toshkent viloyati Zangiota tumani «Fath» jome masjidida imom noibi vazifasida ishlab kelgan Solixon Ortiqxo‘jayev ishdan bo‘shatilganini ma’lum qilgan edi.

Bayonotda Solixon domlaning internet tarmoqlaridagi keskin chiqishlari fuqarolar, ayniqsa, Xorazm viloyatida istiqomat qiluvchilarning e’tirozlariga sabab bo‘lgani qayd etilgan.

Adliya vazirligi 2021 yil sentabr oyida ham ayollar huquqlarini cheklashni targ‘ib qilish, ayrim jahon durdonalari sanaladigan san’at asarlarini sotishni cheklash, boshqa diniy qarashlarga ishonchsizlik uyg‘otish holatlari kuzatilayotgani haqida xabar bergan edi. Shuningdek, vazirlik diniy qarashlarni majburiy singdirishga qaratilgan har qanday xatti-harakat javobgarlik keltirib chiqarishini qayd etgan.