Madridda yana ayirmachilarga amnistiya berilishiga qarshi namoyish o‘tkazildi

Madridda 8 noyabr, seshanba kuni bir necha ming kishi Ispaniya bosh vaziri vazifasini bajaruvchi Pedro Sanchesning kataloniyalik bo‘lginchilarga amnistiya qo‘llash rejalariga qarshi takroriy norozilik namoyishida qatnashish uchun Ispaniya sotsialistik ishchilar partiyasi (ISIP) qarorgohiga keldi. Dpa ma’lumotlariga ko‘ra, namoyishchilar va politsiya o‘rtasida to‘qnashuvlar bo‘lgan. 

Ayrim namoyishchilar politsiyaga tosh va boshqa narsalarni uloqtirgan. Qayd etilishicha, ular orasida o‘ng ekstremistlar ham bo‘lishi mumkin, bundan tashqari, namoyish paytida Franko diktaturasi davridagi bayroqlar kuzatilgan, ishtirokchilarning bir qismi esa Gitlerga o‘xshab, o‘ng qo‘llarini ko‘targan. Politsiya ko‘zdan yosh oqizuvchi gaz va tayoqlar bilan javob berdi. OAV xabarlariga ko‘ra, kamida olti namoyishchi va bir politsiyachi yengil yaralangan, uch kishi hibsga olingan. 

Ispaniyadagi saylovlardan keyin koalitsiya tuzish bilan bog‘liq muammolar 

Avvalroq, 29 oktyabr kuni Madridda «Amnistiya va Sanchesning davlat to‘ntarishiga qarshi!» shiori ostida norozilik mitingi bo‘lib o‘tgan edi. Madridda 100 mingga yaqin odam Ispaniya bosh vaziri vazifasini bajaruvchi Pedro Sanchesning Kataloniya ayirmachilariga amnistiya qo‘llash rejalariga qarshi norozilik bildirish uchun yig‘ilgandi. Mitingni o‘ng qanot populistik partiyasi - Vox’ga yaqin jamg‘arma uyushtirgan, uning rahbari Santyago Abaskal ham mitingda ishtirok etgan. Xuddi shu aksiya Madridda 24 sentabr kuni bo‘lib o‘tgan, o‘shanda mitingga 40 mingga yaqin odam kelgandi. 8 oktyabr kuni Barselonada mintaqaning Ispaniyadan ajralib chiqishiga qarshi kurashish maqsadida tashkil etilgan «Kataloniya fuqarolik jamiyati» tashkiloti tomonidan kataloniyalik separatistlarning amnistiyasiga qarshi aksiya tashkil etildi. 

Noroziliklarning sababi - ISIPga rahbarlik qilayotgan Ispaniya bosh vaziri vazifasini bajaruvchi Pedro Sanches hukmron koalitsiyani tuzish uchun kataloniyalik ayirmachilarga amnistiya berishni rejalashtirmoqda, unga qirol Filipp VI tomonidan bunday vazifa yuklatilgan, biroq u Kataloniya uchun mustaqillikka erishmoqchi bo‘lgan va 2017 yilda Kataloniya suverenitetini e’lon qilishga uringan ayirmachi siyosatchilarga amnistiya berilishini talab qilayotgan «Kataloniya so‘l respublikachilari» partiyasi ko‘magisiz buni uddalay olmaydi. 

Saylovda g‘alaba qozongan konservatorlar koalitsiya tuza olmadi

Ispaniyada 23 iyul kuni bo‘lib o‘tgan parlament saylovlari natijasi bo‘yicha hukmron koalitsiya tuzilmadi. Sanches boshchiligidagi Ispaniya Sotsialistik ishchilar partiyasi ikkinchi o‘rinni egalladi va birinchilikni Xalq partiyasidan konservatorlarga boy berdi. Qirol Filipp VI Xalq partiyasi yetakchisi Alberto Nunes Feyxooga koalitsiya tuzishni ishonib topshirdi, biroq uning nomzodi parlament quyi palatasi tomonidan rad etildi. Endi Sanchesga koalitsiya tuzish vazifasi qo‘yilgan. Koalitsiya 27 noyabrgacha tuzilishi kerak, agar Sanches muvaffaqiyatsizlikka uchrasa, 14 yanvarda qayta parlament saylovlari o‘tkaziladi.

Kataloniya mustaqilligini e’lon qilishga urinish 

11 sentabr kuni Barselonada 100 mingdan ortiq odam Kataloniyaning mustaqilligi uchun mitingga chiqdi. Bu kuni an’anaviy ravishda siyosiy harakatlar bilan birga kechadigan, mustaqillikni yo‘qotish xotirasiga bag‘ishlangan Kataloniya milliy kuni nishonlanadi. Kataloniya Ispaniyaning yangi hukumatini shakllantirishda mintaqa partiyalarining birdaniga ortgan roli taqdim etgan imkoniyatni qo‘ldan boy bermasligi kerak, dedi Kataloniya mintaqaviy hukumati rahbari Pere Aragones.

2017 yilda Kataloniya hukumati Ispaniyadan ajralib chiqish bo‘yicha referendum o‘tkazdi, Madrid buni konstitutsiyaga zid deb e’lon qildi. Referendumdan 10 kun o‘tib, o‘sha paytda Karles Puchdemon boshchiligidagi mintaqa hukumati mustaqillik haqidagi hujjatni qabul qildi. Ammo mustaqillikni e’lon qilishga urinish muvaffaqiyatsizlikka uchradi. 2019 yil oktyabr oyida Ispaniya Oliy sudi kataloniyalik to‘qqiz nafar siyosatchi va jamoat arbobini 13 yildan 9 yilgacha qamoq jazosiga, yana bir qanchasini jarima jazosiga hukm qildi. 2021 yilda Pedro Sanches boshchiligidagi hukumat qamoq jazosini o‘tayotgan kataloniyalik separatistlarni afv etishga qaror qildi. 

Ayni vaqtda, Karles Puchdemon jinoiy javobgarlikka tortilmaslik uchun Belgiyaga qochib ketgan. Hozir u ham amnistiya bo‘yicha muzokaralarda qatnashmoqda. Ispaniyaning konservativ muxolifati bu fikrni rad etyapti.