Ayirmachilarning Kataloniyani Ispaniyadan ajratishga urinishiga Moskvaning aloqadorligi bilan bog‘liq ish bo‘yicha Kataloniya sobiq amaldorlari va siyosatchilari tergov qilinmoqda.
Barselonaning 1-tergov sudi rahbari Xoakin Agirre 21 iyun, juma kuni Rossiyaning 2017 yilda Ispaniyadan mustaqilligini e’lon qilishga uringan Kataloniya atrofidagi voqealarga aralashuvi bilan bog‘liq ishni tergov qilishni boshladi. Ishni ochish uchun so‘nggi yillarda Ispaniya maxsus xizmatlari tomonidan to‘plangan ko‘plab faktlar asos bo‘ldi. Agirrening fikricha, Moskva ayirmachilarga yordam bergan.
Beqarorlashtirish maqsadida
Bu ishda Kataloniyaning 11 nafar siyosatchisi va rasmiylari, jumladan, Kataloniya sobiq rahbari Karles Puchdemon va uning eng yaqin hamkorlari gumon qilinmoqda. DW muxbiri tomonidan ko‘rib chiqilgan tergov boshlanishi haqidagi 56 sahifalik qarorda qayd etilishicha, Kataloniya mustaqilligi tarafdorlari «o‘z rejalarini amalga oshirish uchun Rossiyadan yordam kutishgan». Ular davlatga xiyonat qilish va mintaqa budjetidan maqsadsiz foydalanishda gumon qilinmoqda.
Rossiyaning Kataloniyadagi harakatlari, Xoakin Agirre so‘zlariga ko‘ra, uning «Yevropa Ittifoqi mamlakatlarini siyosiy va iqtisodiy jihatdan beqarorlashtirish istagi» bilan izohlanadi. Uning eslashicha, Moskva boshqa davlatlarga nisbatan, ayniqsa, ularda bo‘lib o‘tayotgan saylovlarda ham shunday urinishlar qilgan. Ammo Kataloniyada, tergovchiga ko‘ra, Rossiyaning niyatlari mintaqa rahbariyati tomonidan qo‘llab-quvvatlangani uchun alohida xavf tug‘dirgan.
Moskvaning takliflari
Tergov sudining hujjatida qayd etilishicha, Ispaniya razvedka xizmatlari Rossiya vakillari va kataloniyaliklar o‘rtasida bir qator aloqalarni aniqlagan. Tintuvlar va telefon suhbatlarini tinglash materiallaridan ma’lum bo‘lishicha, Moskva emissarlari 2017 yil oktyabr oyida Puchdemonning Barselonadagi qarorgohida bo‘lib o‘tgan uchrashuvda uning ishtirokida Kataloniya mustaqilligini qo‘llab-quvvatlash uchun harbiy va moliyaviy yordam yuborishni taklif qilgan.
Bu yordam uchun ayirmachilarga Kataloniyada Rossiyaga xalqaro operatsiyalarda kriptovalutadan foydalanishga yordam beradigan tuzilma yaratish taklif qilindi. Xoakin Agirrening ta’kidlashicha, kriptovalutani kataloniyaliklarga sinov tariqasida o‘tkazish Birlashgan Arab Amirliklaridan hujjatda Nikolay Sadovnikov sifatida ko‘rsatilgan rossiyalik tomonidan amalga oshirilgan.
Rossiyadagi aloqalar
Rossiya Federatsiyasi vakillari va ayirmachilar o‘rtasidagi aloqalar 2017 yil voqealaridan oldin ham, undan keyin ham Moskvada amalga oshirilgan. Misol uchun, 2019 yilda, Agirrening so‘zlariga ko‘ra, Rossiya poytaxtida Puchdemon ishonchli shaxslari - Jozep Alay va Gonsalo Boyye - Rossiya razvedka xodimlari, yuqori martabali amaldorlar va jurnalistlar bilan uchrashgan.
Kataloniyaliklarning Rossiyadagi suhbatdoshlari orasida ayrim jinoiy yetakchilar, jumladan, avvalroq Ispaniyada qamoq jazosini o‘tagan Zaxariy Kalashov ham tilga olinadi. Birmuncha vaqt Moskvada Kataloniya vakolatxonasi ham faoliyat ko‘rsatgan, uni saqlash uchun Kataloniya budjetidan 2,5 million yevrodan ortiq mablag‘ noqonuniy ravishda sarflangan.
