Britaniya Xalqaro jinoiy sudga XJSning Isroilga nisbatan yurisdiksiyasi bo‘yicha kuzatuvlarni taqdim etish uchun ariza topshirdi.
Haagadagi Xalqaro jinoiy sud (XJS) XJS prokurori Karim Xonning Isroil bosh vaziri Binyamin Netanyahu va mamlakat mudofaa vaziri Yoav Galantni hibsga olishga order berish haqidagi so‘rovi bo‘yicha qarorni keyinga qoldirdi. Bu haqda 28 iyun, juma kuni Isroilning The Jerusalem Post nashri xabar berdi.
Kechikish sababi shundaki, Britaniya «sudning do‘sti» sifatida XJS Isroilga nisbatan yurisdiksiyasi yuzasidan izoh berish uchun ariza topshirgan. XJS ushbu so‘rovni qondirdi va boshqa mamlakatlarga oldindan kuzatishlarini taqdim etish huquqini berdi. XJS hay’ati Britaniyaga bunday huquqni berish qarori «boshqa so‘rovlarga olib kelishi mumkin» degan qarorga keldi.
Britaniya so‘rovi va boshqa shunga o‘xshash so‘rovlar 12 iyulgacha topshirilishi kerak. Londondan kelgan izohlar sudning dastlabki tergov palatasi a’zolari tomonidan ko‘rib chiqiladi. Sud qaroriga ko‘ra, mulohazalar ham, ular atrofidagi bahs-munozaralar ham ommaga e’lon qilinishi mumkin, garchi hibsga olish uchun order berish tartibi odatda sir saqlanadi.
The Jerusalem Post ta’kidlaganidek, hibsga olishga order berishning butun jarayoni bir necha oyga «osonlik bilan cho‘zilishi» mumkin.
Sud qarori HAMAS harakati yetakchilarini hibsga olish uchun order berishning kechiktirilishini ham anglatadimi yoki yo‘qmi, hozircha noma’lum.
Isroil va AQSh XJS qarorini qoraladi
XJS bosh prokurori Karim Xon 20 may kuni Isroil bosh vaziri Binyamin Netanyahu, Isroil mudofaa vaziri Yoav Galant hamda HAMASning uch yetakchisi: Yahyo Sinvar, Muhammad Al-Masri va Ismoil Haniyani hibsga olish uchun order berishni talab qildi. Xonning so‘zlariga ko‘ra, ularning barchasi urush jinoyatlari va insoniyatga qarshi jinoyatlar uchun javobgardir.
Isroil bosh vaziri XJS prokurorining so‘rovini «mojaroli» deb atadi va bu o‘zini ham, mamlakatini ham «to‘xtata olmasligini» bildirdi. AQSh prezidenti Jo Bayden XJS qarorini «g‘azabnok» deb baholadi. Isroil ham, AQSh ham XJS yurisdiksiyasini tan olmaydi.
Isroil-Falastin mojarosi
7 oktyabr kuni ertalab HAMASning harbiy qanoti - «Izzaddin al-Qassam brigadalari» Isroilga qarshi «Al-Aqso to‘foni» operatsiyasi boshlanganini e’lon qildi. G‘azo sektoridan Isroil tomon minglab raketalar otildi, qurolli guruhlar Isroil aholi punktlariga kirdi.
HAMASning bildirishicha, operatsiya bosib olingan Sharqiy Quddusdagi Al-Aqso masjidiga bostirib kirish va isroillik muhojirlarning falastinliklarga nisbatan zo‘ravonligi kuchayib borayotganiga javoban amalga oshirilgan. Bunga javoban Isroil armiyasi G‘azo sektorida HAMASga qarshi o‘nlab qiruvchi samolyotlardan foydalangan holda «Temir qilichlar» operatsiyasi boshlanganini e’lon qildi.
Isroil-Falastin mojarosi avj olgandan beri 37,4 mingga yaqin falastinlik halok bo‘ldi. Isroilda qurbonlar soni 1400 dan oshadi. G‘azoning 2,3 million aholisi Isroilning havodan ommaviy bombardimon qilishi va eksklavning to‘liq blokadasi tufayli oziq-ovqat, suv va dori-darmonlar tanqisligidan aziyat chekmoqda.
