Jahon | 16:53 / 25.03.2025
1812
2 daqiqa o‘qiladi

Xaver Miley xolokostdan keyin Argentinadan boshpana topgan natsistlarga oid hujjatlarni maxfiylikdan chiqarishni buyurdi

Argentina prezidenti davlat organlari ixtiyoridagi barcha hujjatlarni e’lon qilish bo‘yicha ko‘rsatma berdi. Uning ta’kidlashicha, «ushbu ma’lumotlarni yashirishga asos yo‘q».

Foto: Marcelo Manera

Argentina prezidenti Xaver Miley Ikkinchi jahon urushidan keyin mamlakatdan boshpana topgan natsistlarga bog‘liq hujjatlarni maxfiylikdan chiqarishni buyurdi. Bu haqda hukumat raisi Gilermo Frankos ma’lum qildi.

Uning aytishicha, ushbu qaror fevral oyida Miley bilan uchrashgan AQShning Respublikachilar partiyasi senatori Stiv Deynsning iltimosiga javoban qabul qilingan.

Frankosning ma’lum qilishicha, Miley davlat organlari ixtiyoridagi barcha hujjatlarni e’lon qilish bo‘yicha ko‘rsatma bergan, chunki «ushbu ma’lumotlarni yashirishga asos yo‘q». Uning so‘zlariga ko‘ra, hozirga qadar e’lon qilinmagan hujjatlar orasida natsistlarning moliyaviy operatsiyalariga oid ma’lumotlar ham mavjud.

Shu kunning o‘zida prezident matbuot kotibi Manuel Adorni 1976-1983 yillar oralig‘idagi so‘nggi harbiy diktatura davrida qurolli kuchlarning harakatlariga doir hujjatlar Milliy fayllar arxiviga topshirilishini e’lon qildi. Adorniga ko‘ra, Davlat razvedka kotibiyati (SIDE) o‘z ixtiyoridagi barcha hujjatlarni taqdim etadi. U shuningdek, hukumat so‘nggi harbiy diktaturaga oid arxivlarni «siyosiy manipulyatsiya uchun emas, balki xotirlash vositasi sifatida» foydalanish niyatida ekanini qo‘shimcha qildi.

Fevral oxirlarida Xaver Miley xolokostni o‘rganish bilan shug‘ullanuvchi Simon Vizental markaziga natsistlar Yevropadan qochishda foydalangan «kalamush so‘qmoqlari»ni moliyalashtirishga oid hujjatlardan to‘liq foydalanish imkonini berishni va’da qilgandi. Huquq himoyachilarining hisob-kitoblariga ko‘ra, Ikkinchi jahon urushidan keyin 10 mingga yaqin natsist Argentina va boshqa davlatlarga qochib ketgan. Argentinadan boshpana topganlar orasida xolokost «arxitektori» Adolf Eyxman va Osvensim lagerining sobiq shifokori Yozef Mengele ham bo‘lgan.

Mavzuga oid