«Haqiqat bo‘lishiga juda kuchli asoslar bor» – BMT bosh kotibi G‘azodagi urush jinoyatlari haqida

3 dekabr kuni BMT Bosh kotibi Antonio Guterrish Nyu-Yorkdagi Reuters NEXT konferensiyasida nashrning o‘ziga intervyu berdi. U qator xalqaro masalalar, jumladan Isroilning G‘azo sektoridagi urushi haqida gapirib, bu «asosiy jihatdan noto‘g‘ri» bo‘lganini aytdi.

«Menimcha, tinch aholining o‘limi va G‘azoni vayron qilish masalasida butunlay beparvolik bilan olib borilgan bu operatsiyaning o‘zida tubdan noto‘g‘ri narsa bor,» dedi Guterrish.

«Amaliyotning maqsadi Hamasni yo‘q qilish edi. G‘azo vayron bo‘ldi, ammo Hamas hali yo‘q qilinmadi. Demak, bu ish qanday olib borilganida… asosiy muammo bor,» dedi BMT bosh kotibi.

G‘azo sog‘liqni saqlash vazirligining ma’lumotiga ko‘ra, Isroilning Hamasga qarshi 2 yillik urushida sektorda 70 mingdan ortiq odam halok bo‘lgan. Ularning 20 mingga yaqini bolalar. Yana 170 mingdan ortiq inson jarohatlangan, deyarli butun G‘azo vayronalarga aylangan.

Aynan ushbu holatda «urush jinoyatlari sodir etilgan yoki etilmagani» haqidagi savolga Guterrish: «Bu ehtimol haqiqat bo‘lishi mumkinligiga juda kuchli asoslar mavjud,» — deb javob berdi.

Shuningdek, Guterrish AQShni G‘azoda humanitar yordam yetkazish imkoniyatlarini yaxshilashdagi roli uchun maqtadi. Avgust oyida global ochlik monitoringi G‘azoda ocharchilik boshlanganini bildirgan edi.

«BMT va AQSh o‘rtasida gumanitar yordam bo‘yicha ajoyib hamkorlik bor. Umid qilamanki, bu munosabat davom etadi va yanada rivojlanadi,» dedi u.

BMT uzoq yillardan beri G‘azoga yordam yetkazishdagi to‘siqlar haqida shikoyat qilib keladi, buning uchun Isroil qo‘ygan cheklovlar va beqarorlikni sabab qilib ko‘rsatadi. Isroil esa BMT boshchiligidagi yordam operatsiyasini tanqid qilib, Hamasni yordamni o‘g‘irlashda ayblaydi.

BMT bosh kotibining so‘zlariga javoban Isroilning BMTdagi elchisi Denni Danon uning o‘zini aybladi.

«7 oktyabrdagi dahshatli qirg‘indan so‘ng ikki yildan ortiq vaqt o‘tgan bo‘lsa-da, BMT Bosh kotibi hanuzgacha Isroilga tashrif buyurmadi. Aksincha, har bir imkoniyatda Isroil va isroilliklarni tanqid qilish uchun o‘z minbaridan foydalanmoqda», dedi u.

Reutersʼning eslatishicha, 2024 yil oktabr oyida o‘sha paytdagi Isroil tashqi ishlar vaziri bo‘lgan Israel Kats – BMT bosh kotibi Antonio Guterrishni mamlakatga kiritishni taqiqlagan.

G‘azoda 10 oktyabrdan buyon nozik sulh amal qilmoqda. Biroq Isroil G‘azoga zarbalar berishda va tinch aholini o‘ldirishda davom ettirmoqda. Bunda Hamas va Isroil bir-birini AQSh vositachiligidagi kelishuvni buzganlikda ayblaydi.