27-28 июль кунларида Фарғона вилоятининг Риштон туманидаги ободонлаштириш ва қурилиш ишларига вилоятнинг барча шаҳар ва туманларидан 13562 нафар ҳашарчи жалб қилинди. Бу ҳақда ЎзА сайтида эълон қилинган «Риштонда уйи бузилишга тушган ҳар бир оилага кўмак берилмоқда» сарлавҳали мақолада маълумот берилган.
Мақолада ҳашарни Фарғона вилояти ҳокими Шуҳрат Ғаниев, прокурор Садриддин Турдиев, ички ишлар бошқармаси бошлиғи Раҳмат Маматов кузатиб боргани, улар ҳар бир қурилиш объектига келиб, аҳоли билан мулоқот қилгани қайд этилган.
Ижтимоий тармоқларда вилоят ҳокими воқеа жойига велосипедда ташриф буюриб, одамлар билан суҳбатлашаётгани акс этган суратлар тарқатилди.
Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги ушбу мақолага муносабат билдириб, бу каби тадбирлар ўтказилиши меҳнат қонунчилигини тўғридан-тўғри бузиш ҳамда оммавий мажбурий меҳнатга жалб қилиш ҳисобланишини маълум қилди.
«29 июль Миллий ахборот агентлигининг Uza.uz сайтида «Риштонда уйи бузилишга тушган ҳар бир оилага кўмак берилмоқда» номли мақола эълон қилинди. Мақолада 27-28 июль кунлари Фарғона вилоятининг қатор туманларида йўлларни кенгайтириш, объектлар қуриш ва ободонлаштириш ишларини ўтказиш учун «Азот» АЖ, «Фарғона нефтни қайта ишлаш заводи», «Фарғона Иссиқлик энерго маркази» МЧЖнинг 4500 нафар ходимини жалб этиш орқали ҳашар ўтказилган.
Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги шуни маълум қиладики, бу хилдаги тадбирлар меҳнат қонунчилигини тўғридан-тўғри бузиш ва оммавий равишда меҳнатга мажбурлаш ҳисобланади.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг «Ўзбекистон Республикасида мажбурий меҳнатга барҳам беришга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги 349-сон Қарорига мувофиқ, ҳашар фақат ихтиёрий асосда ўтказилиши белгиланган. Ҳашарни ўтказиш учун умумхалқ ҳашарини ўтказиш тўғрисида Президентнинг тегишли ҳужжати ёки Вазирлар Маҳкамасининг қарори бўлиши шарт. Ҳашарлар унда иштирок этадиган шахслар меҳнат қиладиган тегишли ташкилот ҳудудида меҳнатни муҳофаза қилиш ва хавфсизлик нормаларига қатъий риоя этилган ҳолда ўтказилади. Ҳашарлар доирасида бошқа турдаги жамоат ишлари, шу жумладан, қурилиш-таъмирлаш ишларига мажбурий жалб этишга қатъий йўл қўйилмайди.
27-28 июль кунлари Фарғона вилоятининг қатор туманларида ўтказилган ҳашарлар Президентнинг тегишли ҳужжатисиз ёки Вазирлар Маҳкамасининг қарорисиз ўтказилган. Ҳашарлар доирасида бюджет ва бошқа ташкилот ходимлари қурилиш ва ободонлаштириш, шу жумладан, автомобиль йўллари бўйидаги ишларга жалб этилган.
Кўрсатиб ўтилган тадбирлар доирасида мажбурий меҳнатга жалб қилиш ҳолатларини ўрганиш учун «Азот» АЖ, «Фарғона нефтни қайта ишлаш заводи», «Фарғона Иссиқлик энерго маркази» МЧЖ корхоналарида ўрнатилган тартибда текширув ўтказиш мақсадида Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги томонидан 3та гуруҳ шакллантирилди. Текширув натижалари бўйича кўрилган тегишли чора-тадбирлар ҳақида қўшимча маълумот берилади.
Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги бу хилдаги тадбирларнинг ўтказилишига йўл қўйилмаслигини тасдиқлайди ҳамда жойлардаги давлат ҳокимият органлари раҳбарларидан ҳар қандай мажбурий меҳнат кўринишларини тўхтатишни талаб этади», дейилади вазирлик хабарида.
ЎзА мақоласида вилоятнинг 11та шаҳар-туманидан Риштонга ҳашарчилар жалб қилингани, ҳар бир туман ҳокими штаб тузиб ўзи бошчилик қилиб, бу ердаги ҳашарчиларга шароит яратиш, аҳолига қурилишда ёрдам бериш ишларига бош-қош бўлаётгани маълум қилинган.
«Фарғона шаҳарликлар 3та объектдаги қурилиш ва ободонлаштириш ишларига яқиндан ёрдамлашиш мақсадида 4та сектор раҳбарлари ташаббуси билан 4550 нафар ҳашарчи, 5та автомашина, 3та экскаватор, 1 та грейдер ва 2 та трактор техникалари билан ҳашарда қатнашишди. Ушбу объектлардаги қурилиш ва ободонлаштириш ишларида «Азот» АЖдан 1500 нафар, «Фарғона нефтни қайта ишлаш заводи» МЧЖдан 2500 нафар,«Фарғона Иссиқлик энерго маркази»дан келган 550 нафар ҳашарчи қатнашди.
Ёзёвон туманидан 587 нафар ҳашарчи келган. Улар қурилиш материаллари билан ҳам амалий ёрдам беришди. Жумладан, ҳомийлик тариқасида 50 мингта ғишт, 10тонна цемент, 300 та шифер олиб келинди. 15 га яқин турли қудратли техникалар барча ишларга жалб қилинди», дейилади мақолада.
Риштондаги умумхалқ ҳашарида Бағдод туманидан 800 нафарга яқин ҳашарчилар иштирок этишган.
Ҳашар иштирокчиларидан бири, Қўштепа тумани туман электр тармоқлари корхонаси бош муҳандиси Бахтиёр Эркабоев мухбирга берган интервьюсида ўз корхона ишчилари бузиш, ободонлаштириш ва қурилиш ишларида иштирок этаётганини маълум қилган.
«Риштондаги ҳашарда корхонамиздан кунига 30 нафар ишчи-хизматчилар қатнашяпти. Ишчи-мутахассисларимиз томонидан туман ҳудудида 4 км. бетон столбаларда демонтаж ишларини олиб бориш билан бирга ободонлаштириш, қурилиш ишларида бевосита иштирок этяпмиз. Бизга бириктирилган 3та хонадонда қурилиш ишларини олиб бориш учун келтирилган 2 машина ғиштни ташиб, жойлаштирдик. 2та эски бинони бузиб, жойини текисладик, шағал ташидик», — деган у.
Фарғона тумани ҳокими Илҳомжон Носиров ҳашарда туман маҳаллалари, ташкилотларидан 630 нафар фуқаро қатнашаётгани, бундан ташқари, туман «Ободонлаштириш» бошқармасидан 100 нафар ходим ишлаётгани, шунингдек, коммунал хўжалиги, электр тармоқлари корхонаси, газлаштириш идораси, йўл қурилиши ва «Тоза ҳудуд»нинг аксар техникалари ҳашарга жалб қилинганини таъкидлаб ўтган.
Эслатиб ўтамиз, Kun.uz сайтида бундан аввалроқ Риштонда бошланган ободонлаштириш ишлари муносабати билан юзага келган можароли ҳолатлар тўғрисида бир неча марта танқидий мақолалар эълон қилинган, уларда аҳоли уй жойлари ва тадбиркорларнинг дўконлари огоҳлантирилмасдан бузиб ташланаётгани, уларга компенсация пуллари берилмаётгани айтилганди.
Kun.uz мухбири Риштондан хабар беришича, бу ерда ЎзА мақоласида айтилганидек ҳашар фақат 27-28 июль кунлари ўтказилмаган, кейинги кунларда ҳам ҳашар давом этмоқда.
