Jahon | 18:04 / 28.04.2021
13921
5 daqiqa o‘qiladi

Chexiya ortidan Bolgariya. Rossiyaliklar yana qurol-yarog‘ omboridagi portlashda gumonlanmoqda

Bolgariya prokuraturasi qurol omborxonasi va qurol zavodlaridagi to‘rtta portlash hamda tadbirkor Emilian Gebrevning zaharlanishi o‘rtasida bog‘liqlik ko‘rayotganini e'lon qildi. Bungacha rasmiy Sofiya tadbirkorning zaharlanishida Razvedka bosh boshqarmasiga (GRU) ishlaydigan rossiyaliklarni ayblagandi.

Foto: Getty Images

Gap 2011 yil noyabridan 2020 yilga qadar qurol omborxonalari va zavodlarida ro‘y bergan portlashlar haqida ketmoqda. Mamlakat bosh prokurori vakili Siyka Mileva brifingda ma'lum qilishicha, bu portlashlar va uch nafar bolgariyalik, shu jumladan, tadbirkor Gebrevni zaharlashga urinishlar hamda boshqa davlat hududidagi boshqa og‘ir jinoyatlar o‘rtasida o‘xshashlik borligini ma'lum qilgan.

«Tekshiruvlar davomida aniqlandiki, Rossiyaning olti nafar fuqarosi portlashlar sodir bo‘lgan vaqtlarda hamda Rossiyaning uch nafar fuqarosini zaharlashga urinishlar bo‘lganida Bolgariya hududida bo‘lishgan. Ayni vaqtda rossiyaliklarning maqsadi maxsus mahsulotlar Gruziya va Ukrainaga yetkazib berilishini to‘xtatish bo‘lgani to‘g‘risida yuqori aniqlik bilan xulosa qilishga imkon beruvchi dalillar to‘plangan», degan Mileva.

Avvalroq Chexiya hukumati Rossiya fuqarolari mamlakatdagi qurol omborxonalarida yuz bergan portlashlarda gumon qilinayotganini ma'lum qilgandi.

Bolgariya prokuraturasi vakili hamkorlikda tekshiruv o‘tkazish uchun xalqaro hamkorlik liniyasi bo‘yicha Chexiya huquq-tartibot organlari bilan aloqalar o‘rnatilgani haqida ma'lum qilgan.

O‘tgan yil fevralida Bolgariya tadbirkor Emilian Gebrev, uning o‘g‘li Xristo Gebrev va uning kompaniyasi direktorini zaharlashga urinishda ayblanayotgan uch nafar rossiyalik shaxsini ma'lum qilgandi.

Bolgariya prokuraturasi o‘shanda uch nafar rossiyalikka Bolgariya fuqarolariga suiqasd qilish bo‘yicha sirtdan ayblov e'lon yilgan. Unga ko‘ra, 2015 yilda Sofiyada bolgariyaliklarni noma'lum modda bilan zaharlashga urinishgan. Bolgariyadagi nashrlar bu «Novichok» sinfidagi modda bo‘lishi mumkinligi haqida yozishgan.

Chexiya ortidan Bolgariya
17 aprel kuni Chexiya politsiyasi og‘ir turdagi jinoyatlarni sodir etishda ayblanayotgan ikki nafar rossiyalikka qidiruv e'lon qildi. Politsiyaning aniqlik kiritishicha, ular Tojikiston fuqarosi Ruslan Tabarov va Moldova fuqarosi Nikolay Popi nomiga berilgan pasportlar, shuningdek, Aleksandr Petrov va Ruslan Boshirov nomiga berilgan rus pasportlari bilan Chexiya hududida harakatlanishgan.

Politsiya ikki shaxsning suratini namoyish etgan, ular 2018 yilda britan politsiyasi tomonidan Skripallarning zaharlanishida gumonlangan va keyinroq Rossiyadagi RT nashri bosh muharriri Margarita Simonyanga intervyu bergan shaxslar edi. Ular o‘shanda britaniyaliklarning ayblovlarini rad etib, Solsberiga diqqatga sazovor tarixiy obidalarni ko‘rish uchun borishganini aytishgandi.

«Aleksandr Petrov» va «Ruslan Boshirov» 2018 yilda Buyuk Britaniyada Sergey va Yuliya Skripalni «Novichok» moddasi bilan zaharlashga urinishda ayblangandi. Bellingcat guruhi tadqiqotlarida aniqlanishicha, ular aslida Rossiya razvedka boshqarmasi ofitserlari Anatoliy Chepiga va Aleksandr Mishkindir.

Keyinroq chex xavfsizlik xizmatlari ushbu rossiyaliklar 2014 yil Vrbetitse qishlog‘idagi qurol omborida ro‘y bergan va ikki kishini hayotdan olib ketgan portlashlarga aloqadorligini ma'lum qildi.

Mahalliy nashrlarning ma'lumotlariga ko‘ra, ular ushbu omborxonadagi qurollar Ukraina yoki Suriyaga eksport qilinishiga to‘sqinlik qilishgan. Rossiya TIV rasmiysi Mariya Zaxarova buni «marazmatik parad» deb atagan.

17 aprel kuni Chexiya hukumati Rossiya maxsus xizmatlari qurol omborlaridagi portlashlarga aloqadorligi uchun 18 nafar rossiyalik diplomatni chiqarib yuborishini e'lon qildi. Rossiya bunga javoban Chexiya elchixonasining 20 nafar xodimini chiqarib yubordi. Shundan so‘ng Praga yana 63 nafar rossiyalik chiqarib yuborilishini e'lon qildi, Moskva esa «do‘st bo‘lmagan davlat» elchixonalari Rossiya fuqarolarini ishga yollashini chekladi.

So‘nggi haftalarda Rossiya va Yevropa hamda G‘arb davlatlari o‘rtasida diplomatik futbol davom etmoqda. Shu vaqtgacha Chexiya bilan hamdardlik ramzi sifatida Italiya 1, AQSh 10, Ukraina 1, Niderlandiya 2, Germaniya 2, Bolgariya 2, Litva 2, Latviya 1, Estoniya 2, Albaniya 1, Shvetsiya 1, Slovakiya 3, Ruminiya 1, Polsha 4 nafar rossiyalik diplomatni chiqarib yuborgan. Rossiya ham shu kabi choralar ko‘rgan.

Mavzuga oid