50 yillik tanaffusdan so‘ng Oyga missiyada birinchi marta ayol va afro-amerikalik ishtirok etadi.
AQSh Milliy aeronavtika va fazoni tadqiq qilish boshqarmasi (NASA) so‘nggi 50 yil ichida birinchi marta Oyga parvoz qiladigan to‘rt astronavt nomini e’lon qildi. Ulardan biri Kristina Kox bo‘ladi, u Oy missiyasida qatnashadigan birinchi ayol astronavtga aylanadi, deb xabar berdi NASA 3 aprel, dushanba kuni.
Koxdan tashqari, «Artemida II» deb nomlangan missiyaga «Orion» kosmik kemasi ekipaji komandiri Rid Uayzman, Jyeremi Xansen va Oy missiyasida qatnashadigan birinchi afro-amerikalik Viktor Glover kiradi. Parvoz 2024 yil oxiri yoki 2025 yil boshiga rejalashtirilgan. «Artemida II»ning 10 kunlik parvozi doirasida Oyga qo‘nish ko‘zda tutilmagan, biroq NASA ta’kidlashicha, ekipaj kelajakdagi missiyalar uchun Yer sun’iy yo‘ldoshi yuzasiga qo‘nishga yo‘l ochadi.
NASA'ning birinchi Oy dasturi 1961-1972 yillarda amalga oshirilgan. U boshqa yunon xudosi - Apollon nomini oldi. Missiya bir qismi sifatida insoniyat tarixida Oyga birinchi qo‘nish amalga oshirildi, dastur doirasida jami 6 ta kosmik parvozlar Oyga qo‘ngan holda bajarildi.
Ekipaj komandiri Uayzman NASA astronavtlar boshqarmasining sobiq rahbari bo‘lib, 2015 yilda Xalqaro kosmik stansiyaga missiyada qatnashgan. Kanada fuqarosi Xansen Kanada Qirollik harbiy-havo kuchlarining sobiq qiruvchi-uchuvchisi. Uning uchun bu koinotga birinchi parvoz bo‘ladi.
Kristina Kox 2013 yildan beri NASA astronavti. U Xalqaro kosmik stansiyada (XKS) bort muhandisi bo‘lib bir qancha missiyalarda ishlagan. U ayol kishining koinotda eng uzoq qolishi bo‘yicha rekordchi - 328 kun. 2019 yilda u birinchi to‘liq ayollardan iborat tarkibda ochiq kosmos chiqishda ishtirok etgan.
Viktor Glover 2013 yilda, AQSh Senatida xizmat qilganidan so‘ng NASA'ga qo‘shilgan. Glover o‘zining birinchi parvozini 2020 yilda amalga oshirgan, Xalqaro kosmik stansiyada bort muhandisi va 2021 yilda SpaceX'ning Crew-1 kosmik kemasi ikkinchi qo‘mondoni bo‘lib ishlagan.
