Taqdir hazili yoki hokimlikning xatosi – maqsadli kvotadagi adolatsizliklar
Surxondaryo viloyati Uzun tumanining Bobotog‘ hududidan bir institutning bir yo‘nalishida maqsadli kvotaga da’vogarlik qilgan ikki abituriyent taqdir haziliga duch keldi: biri 68,4 ball to‘plab davlat granti asosida talaba bo‘lgan, boshqasi 102,3 ball bilan “yiqilgan”. Bilim va malakalarni baholash agentligi xatolik mahalliy hokimlikdan o‘tganligini ta’kidlamoqda.
Uzun tumanining Bobotog‘ hududidan bir institutning bir yo‘nalishida maqsadli kvotaga da’vogarlik qilgan ikki abituriyentdan yuqori ball olgani “yiqilib”, undan qariyb 35 ball kam olgani talabalikka tavsiya etildi.
2023/2024 o‘quv yilida Denov tadbirkorlik va pedagogika institutining xorijiy til va adabiyoti (ingliz tili) yo‘nalishiga Uzun tumani uchun 6 ta (shundan 2 tasi tumanning Bobotog‘ hududiga imtiyoz sifatida) maqsadli kvota ajratilgan.
Jami 6 ta maqsadli kvota uchun 60 nafar abituriyent raqobatlashgan. Jumladan, tumanning Bobotog‘ hududidagi Oqmachit mahallasida yashovchi Gulbanoz Tog‘ayeva 68,4 ball to‘plagan holda talabalikka qabul qilingan.
Ammo negadir Bobotog‘ hududidagi Tolto‘g‘ay mahallasida yashovchi abituriyent Nazirxol Normo‘minova ayni shu oliygohning bir xil yo‘nalishida maqsadli kvotaga da’vogar bo‘lgan holda 102,3 ball to‘plab, talaba bo‘lolmagan.
Balki Nazirxol Normo‘minovaning doimiy yashash mahallasi tumanning Bobotog‘ hududiga kirmas, degan o‘yda buni ham tekshirib ko‘rdik. Biroq bunday bo‘lib chiqmadi: u bilan bir mahallada yashovchi, bir maktabning bitiruvchisi bo‘lgan Mirjalol Ibragimov Termiz davlat pedagogika institutining tarix yo‘nalishiga aynan Bobotog‘ hududi uchun ajratilgan maqsadli kvota asosida talaba bo‘lgan.
Kun.uz oldinroq Navoiy viloyatining G‘ozg‘on shahri uchun Samarqand davlat tibbiyot universiteti hamda Buxoro davlat tibbiyot institutida 6 ta maqsadli kvota ajratilgani, ammo ularning ikkitasini shaharda bir oy ham yashamagan, boshqa hududdan kelgan abituriyentlar “ilib ketgani” haqida ham surishtiruv e’lon qilgandi.
Holatga Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Bilim va malakalarni baholash agentligi rasmiy munosabat bildirdi.
Agentlikka ko‘ra, Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 20 iyundagi 393-son qarori bilan tasdiqlangan “Oliy ta’lim muassasalarining bakalavriatiga talabalarni o‘qishga qabul qilish tartibi to‘g‘risida” nizomda maqsadli qabul tartibi belgilangan. Ushbu nizomga asosan ayrim yo‘nalishlar bo‘yicha hududlar kesimida maqsadli qabul kvotalari tasdiqlangan taqdirda, tanlov har bir hudud bo‘yicha alohida o‘tkaziladi.
“Hududlar kesimida maqsadli qabul kvotalari tasdiqlangan ta’lim yo‘nalishlariga qabul muayyan hududda doimiy yashaydigan (pasportdagi ma’lumoti bo‘yicha) abituriyentlar hisobidan amalga oshiriladi. Amaldagi normativ-huquqiy hujjatlarda abituriyent mazkur hududda muayyan muddat yashagan bo‘lishi kerak degan talab belgilanmagan. Shu sababli maqsadli kvota uchun tanlov abituriyentning doimiy yashash hududi (pasportdagi ma’lumoti bo‘yicha) asosida amalga oshiriladi”, deya ta’kidlanadi rasmiy munosabatda.
Agentlikka ko‘ra, abituriyentlarning doimiy yashash manzili Ichki ishlar vazirligining “Manzil” axborot tizimidan olinadi. Agar chindan ham shunaqa bo‘lsa, yuqoridagi holatda nega bir mahallada yashab, bir maktabning bitiruvchisi bo‘lgan ikki abituriyentning biri Bobotog‘ hududiga kirib, boshqasi kirmayotgani qiziq.
Ushbu holatga oydinlik kiritish maqsadida agentlik vakili bilan bog‘landik. Uning izoh berishicha, yuqoridagi holatda mahallik hokimlik xatolikka yo‘l qo‘ygan.
“Uzun tumanining Bobotog‘ hududiga olis cho‘l hududi bo‘lganligi sababli imtiyoz sifatida maqsadli kvota ajratiladi. Abituriyentlarning doimiy yashash manzili tuman darajasigacha Ichki ishlar vazirligining “Manzil” axborot tizimidan olinadi. Agar maqsadli kvota olis cho‘l hududi sifatida berilayotgan bo‘lsa, tegishli mahalliy hokimlikka o‘sha hududdan hujjat topshirgan abituriyentlar ro‘yxatini taqdim etamiz. Yuqoridagi holatda Surxondaryo viloyati hokimligiga Uzun tumanining Bobotog‘ hududidan hujjat topshirgan abituriyentlar ro‘yxati yuborilgan. Biz hokimlikka o‘rganib berish uchun taqdim etgan ro‘yxatda Nazirxol Normo‘minova bor. Biroq hokimlik o‘rganib, tasdiqlab bergan Bobotog‘ hududida yashovchi abituriyentlar ro‘yxatida esa u yo‘q. Biz hokimlik tasdiqlab bergan ro‘yxat asosida ishlaganmiz. Agar Surxondaryo viloyati hokimligi ushbu holatda xatolik bo‘lgani haqida davlat komissiyasiga murojaat kiritsa, ko‘rib chiqiladi”, deydi Bilim va malakalarni baholash agentligi vakili.
Maqsadli kvota o‘z nomi bilan maqsadga ega: u qaysidir hududda kadrlar yetishmovchiligi muammosini hal qilish uchun ajratiladi. Holat bu kabi adolatsizliklar ichida davom etar ekan, uning maqsadi ham, mazmuni ham o‘zgarib boraveradi. Shu bois mazkur holatlar mas’ullar tomonidan ko‘rib chiqilib, adolat qaror topishi hamda keyingi o‘quv yillarida xatoliklar bo‘lmasligi uchun mavjud normativ hujjatlarga “tirqish”larni mustahkamlovchi o‘zgartirishlar kiritilishi zarur.
Ruslan Saburov,
Kun.uz
Tavsiya etamiz
Tramp 2.0 o‘zgargan Yaqin Sharqqa nimalar va’da qilmoqda?
Jahon | 21:45 / 20.01.2025
3 ga 90. Isroil va Hamas o‘rtasidagi sulh qanday kechmoqda?
Jahon | 20:11 / 20.01.2025
Xalqaro tanlovda g‘olib bo‘lgan prezident maktabi o‘quvchilariga BYD sovg‘a qilindi
O‘zbekiston | 19:59 / 20.01.2025
“Eng xavfsiz parvoz tanlanadi” - Uzbekistan Airways osmondagi favqulodda holatlarga tayyormi?
O‘zbekiston | 17:03 / 20.01.2025
So‘nggi yangiliklar
-
O‘zbekistonda ikkita yangi ekologik loyiha ishga tushirildi
O‘zbekiston | 14:50
-
O‘zbekiston va Qozog‘iston mehnat migratsiyasi bo‘yicha ikki tomonlama bitim imzolaydi
O‘zbekiston | 14:44
-
Bayden Trampning bir qator taniqli raqiblarini afv etdi
Jahon | 14:30
-
Qo‘li kesilgan 2 oylik chaqaloq: uning yaqinlari shifokorlardan norozi
Jamiyat | 14:20
Mavzuga oid
15:06 / 08.06.2024
Notkoin sotgan talaba 10 sutkaga qamaldi
20:57 / 15.03.2024
Surxondaryoda soliqchi bilan janjallashgan sotuvchi ayollar jarimaga tortildi
21:03 / 19.04.2023
«Har bir gapimga qaytarib uraverdi» – Surxondaryoda kaltaklangan o‘qituvchi ayol voqea tafsilotlarini so‘zlab berdi
18:53 / 18.04.2023