Firibgarlar tuzog‘iga eng ko‘p tushadigan odamlar toifasi ma’lum qilindi

Odatda, besh toifadagi insonlar firibgarlar tuzog‘iga tushishga eng ko‘p moyil bo‘ladi, deydi rossiyalik mutaxassis, psixologiya fanlari doktori, professor Vera Nikishina.

Ular qatoriga keksalar, tanqidiy fikrlashi past, ishonuvchan, qattiq charchagan va shaxsiy manfaatlarini yuqori qo‘yuvchi odamlar kiradi.

Bugungi kunda firibgarlar o‘z maqsadlariga erishish uchun odamlar e’tiborini jalb qilish texnologiyalaridan ko‘proq foydalanmoqda. Buning uchun odamlarda turli hissiyotlar — qo‘rquv, hayrat, tushunmovchilik, agressiya yoki g‘azab tuyg‘ularini qo‘zg‘ash kifoya. Emotsiyalar qanchalik kuchli bo‘lsa, firibgarlarga aldanish ehtimoli shunchalik oshadi, deydi mutaxassis.

 “Har qanday odam potensial texnologik ta’sirga duchor bo‘lishi mumkin. Bizda bunday ta’sirlanishni baholaydigan muayyan mezonlar mavjud. Ular orasida tanqidiy fikrlashning pastligi va ishonuvchanlik bor. Shuningdek, katta avlodni bunga kiritish mumkin, chunki ularning ruhiy olami texnologik ta’sirdan tashqarida shakllanib kelgan. Ya’ni ularning miyasi firibgarlar foydalanadigan texnikalarga moslashmagan. Shu sababli keksa yoshdagi aholi uchun bu xavf ancha yuqori. Charchoq ham firibgarlarga aldanish ehtimolini oshiradi. Yana bir omil — ssenariyning asosi muhim shaxsga yo‘naltirilgan bo‘lishi. Masalan, ona uchun bolaning xavfsizligi, bola uchun esa biror nojo‘ya ishda ayblanishdan qochish muhim”, — deb tushuntirdi psixolog.

Mutaxassis firibgarlardan himoyalanish uchun begonalardan masofa saqlash kerakligini ta’kidladi.

“Tanimagan odamlaringiz bilan suhbatlashmang. Muhim ma’lumotni olishga qiziqishdan ko‘ra, shubhalanish va firibgarlik sxemasiga tushmaslik afzal. Masofa saqlash firibgarlardan eng yaxshi himoyalanish vositasidir. Telefonda kimdir o‘zini rasmiy shaxs deb tanishtirsa, uzr so‘rab, biroz pauza qilishingiz, rasmiy saytlardan kerakli kontaktni topib, ishonch telefoniga qo‘ng‘iroq qilishingiz mumkin”, — deb xulosa qildi mutaxassis.