MRB direktori: «Ukraina qurolsiz bo‘lsa ham jang qiladi»

Amerika siyosatida qiziq bir jarayon bor. Davlatni boshqarayotgan mulozimlar vaqti-vaqti bilan Kongressdagi turli qo‘mitalarga hisobot beradi. Albatta, parlament davlat mulozimlarini so‘roqqa tutishi faqat Amerikada uchraydigan holat emas, lekin aynan okean ortida bu jarayon juda qiziqarli kechadi. Kongress odatda prezidentga muxolif partiya nazoratida bo‘ladi. Hozir respublikachilar Kongressda ham ko‘pchilik, lekin shunday bo‘lsa-da, Trampning mulozimlari hisob berishi qiziqarli kechdi.

«Gruppa»dagilar ham bor

AQSh Senatining razvedka bo‘yicha qo‘mitasi so‘roqqa tutgan mulozimlar orasida Tramp ma’muriyatidagi maxfiy ma’lumotlarni Signal messenjeridagi chatda muhokama qilgan mulozimlar ham bor edi. Xususan, Markaziy razvedka boshqarmasi direktori Jon Retkliff va Milliy razvedka direktori Tulsi Gabbard xonim ham.

Tabiiyki, AQSh milliy xavfsizligiga javob beradigan mulozimlardan oxirgi kunlarning eng shov-shuvli voqeasi haqida so‘rashdi. Tramp ma’muriyatidagi eng yuqori martabali mulozimlar Signal messenjeridagi chatda husiychilarga qarshi hujumni muhokama qilib, yetmaganiga chatga adashib Atlantic jurnali muharririni ham qo‘shib qo‘yishgandi. Hatto skrinshot qilish bloklanmagan chatda maxfiy ma’lumotlar muhokama qilingani Tramp ma’muriyatidagi mulozimlar professionalligiga jiddiy shubha uyg‘otdi.

Milliy razvedka direktori Gabbard xonim avvaliga chatdagi ishtirokini izohloshni istamay, bunga razvedka tegishli surishtiruv o‘tkazayotganini sabab qilib keltirdi. Biroq hisobot davomida mulozim chatda bo‘lganini tasdiqlab, u yerda aytarli hech nima gaplashishmaganini aytdi. Senatorlar mulozimlardan chatga kirish uchun hech bo‘lmasa maxsus himoyalangan telefondan foydalandingizmi, deb so‘rashdi. Bu savolga javob bo‘lmaganiga qaraganda mulozimlar shaxsiy telefonida davlat sirini muhokama qilgan bo‘lishi mumkin.

Dunyodagi eng qudratli razvedka tashkiloti deb qaraladigan AQSh Markaziy razvedka boshqarmasi direktori Jon Retkliff chatda bo‘lganini tan olib, bu qonuniy bo‘lganini aytdi. Hatto Signal messenjeri uning ishchi kompyuterida ham o‘rnatilganini aytdi. Amerika bosh razvedkachisining bu iqroridan keyin Osiyo sharqidagi bir guruh hakerlar avval bir-biriga kulib qarab olib, keyin yeng shimarib ishga kirishgan bo‘lsa kerak.

Hujum vaqtlari aytilgan

Eshituvning eng kulminatsion nuqtasi Jorjiya shtatidan saylangan demokrat senator Jon Ossoff va MRB direktori Jon Retkliff o‘rtasidagi suhbat bo‘ldi. Surishtiruvchi jurnalist bo‘lgan Ossooff Amerika bosh razvedkachisini savollar bilan juda qiyin ahvolga tushirib qo‘ydi. Oqibatda MRB direktori chatda husiychilar pozitsiyasiga hujum vaqtlari e’lon qilingani, hatto ekipaj qachon zarba pozitsiyasida bo‘lishigacha aytilganini tan oldi. Ma’lum bo‘lishicha, bu ma’lumotlarni mudofaa vaziri Pit Hegset e’lon qilgan.

Eshituvda ishtirok etgan demokratlar agar Signal'dagi chatda davlat siri muhokama qilinmagan bo‘lsa, to‘liq yozishmalar e’lon qilinishi, hech bo‘lmasa razvedka qo‘mitasiga taqdim etilishi kerakligini talab qilishdi. Amerika nashrlarida yozilishicha, josuslik haqidagi qonunga ko‘ra, kimdir mahkamaga tortilishi uchun aynan maxfiy tasdiqlangan ma’lumotni tarqatishi shart emas.

Vaziyat jiddiylashgach Senatdagi respublikachilar yetakchisi Jon Tyun ish doirasida Tramp ma’muriyati mulozimlari so‘riqqa tortilishi mumkinligini aytishga majbur bo‘ldi.

Donald Tramp o‘z ma’muriyati mulozimlari oddiy messenjerda husiychilarga hujumni muhokama qilganini oddiy qabul qildi. U Atlantic jurnalistini chatga qo‘shgan milliy xavfsizlik bo‘yicha maslahatchisi Mayk Uolsni ishdan bo‘shatmasligi, bunga asos yo‘qligini aytdi. «U bo‘lib o‘tgan ishdan xulosa qildi. Mayk yaxshi yigit», dedi Tramp.

«Ukraina qurolsiz ham urushadi»

Eshituvda MRB direktori janob Retkliffdan Ukrainadagi urush haqida ham so‘rashdi. Donald Tramp prezidentlikka kirishganidan buyon uning ma’muriyati Rossiya manfaatlariga xush yoqadigan ishlar qilayotgan bir vaqtda Retkliff butunlay kutilmagan javob qaytardi.

«O‘z qarashlarim va razvedka ma’lumotlari asosida aytishim mumkinki, ukrainlar muzokaralarda kerakli natijaga erisha olmasa, kurashishda davom etadi, qurolsiz bo‘lsa ham jang qilishadi. Ukraina xalqi va armiyasiga uzoq yillar noto‘g‘ri baho berilgan», degan AQSh bosh razvedkachisi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Tramp uzoq muddatli tinchlikka erishishga intilmoqda. Shuningdek, MRB direktori Rossiya frontda asta-sekin odimlayotganini qayd etgan.

O‘tkir Jalolxonov tayyorladi.
Tasvirchi va montaj ustasi – Faxriddin Hotamov.