RF qo‘shini Donetsk oblastida Ukraina mudofaasini chuqur yorib o‘tgani aytilmoqda. Bu haqda nimalar ma’lum?

So‘nggi kunlarda Ukrainadagi ko‘plab manbalar RF qurolli kuchlari Donetsk oblasti Pokrovsk rayoni Dobropole shahri atrofida, Kramatorsk va Slovyansk yo‘nalishida ukrainlar mudofaasini yorib o‘tgani haqida xabar tarqatdi. Bu ma’lumot mustaqil manbalar tomonidan tasdiqlanmagan, internetda hozircha bunday chuqur yorib kirishni tasdiqlovchi videoyozuvlar paydo bo‘lmagan.

Ukraina mudofaa vazirligiga yaqin hisoblangan DeepState OSINT-loyihasi 11 avgust kuni quyidagicha ma’lumot berdi:

• RF qurolli kuchlari Pokrovsk shimolida sakkiz-o‘n kilometr masofaga ilgarilab, Kucherov Yar va Zolotoy Kolodets qishloqlariga yetib kelgan, bu yerda keyingi yurish uchun kuch to‘planmoqda;
• Kucherov Yardan ular yanada shimolroqqa, Veseloye qishlog‘iga o‘tishgan, 11 avgust kunidagi holatga ko‘ra, bu hududga 20 chog‘li rossiyalik harbiy kelgandi;
• Shuningdek, Rossiya armiyasi Dobropole — Kramatorsk trassasi bo‘yida, Novovodyanoye va Petrovka qishloqlarida mustahkam o‘rnashib olishga harakat qilmoqda.

DeepState tahlilchilari rossiyalik harbiylar «kelgusida harakatni davom ettirish uchun zaif nuqtalarni paypaslab ko‘rayotgani», muvaffaqiyatni rivojlantirish uchun tezda o‘rnashib olishga va kuch to‘plashga harakat qilayotgani, bu vaqtda ukrain komandirlari «yoki muammo jiddiyligini tushunmayotgani, yoki vaziyat „nazorat ostida“ deb o‘ylayotgani»ni aytishgan.

OSINT-loyihasida ta’kidlanishicha, Zolotoy Kolodets, Shaxovo va atrofdagi boshqa aholi yashash manzillarida ukrain kuchlari qurgan muhandislik-fortifikatsiya inshootlarini RF qurolli kuchlari «shunchaki aylanib o‘tmoqda, keyin esa egallab olib, o‘z mudofaasi uchun foydalanmoqda». Agar rossiyalik harbiylar Zolotoy Kolodets, Kucherov Yar, Veseloye va ularga qo‘shni bo‘lgan boshqa qishloqlarni to‘liq egallab oladigan bo‘lsa, Ukraina «Dobropole Pokrovskdan oldinroq qulashi muammosiga duch kelishi mumkin», deya ogohlantirgan DeepState tahlilchilari.

11 avgust kuni finlarning Black Bird Group loyihasi tahlilchisi Pasi Paroynen ham Pokrovskdan shimoldagi vaziyat shitob bilan yomonlashib borayotgani, so‘nggi uch kunlikda (9-11 avgust) RF qo‘shini ukrainlarning mudofaa chiziqlariga taxminan 17 kilometr chuqurlikda kirib borganini ta’kidlagan. «Mavjud ma’lumotlarga ko‘ra, Rossiyaning ilg‘or bo‘linmalari T0514 Dobropole – Kramatorsk yo‘liga yetib borgan, shuningdek, Rossiya guruhlari Dobropole shahri chekkasiga kirib borgani aytilmoqda», – degan Paroynen.

Rossiya qo‘shinlari may oyidan boshlab iyul oyi oxirigacha Pokrovsk – Konstantinovka trassasi bo‘ylab 10 kilometrdan ortiq masofani bosib o‘tib, Pokrovsk – Mirnograd aglomeratsiyasini qurshab olish xavfini tug‘dirdi, deb xabar bergandi «Ukrainskaya pravda» 29 iyul kuni. Rossiya qurolli kuchlari nazorati ostidagi hududning Zolotoy Kolodets va Novovodyanoye yo‘nalishida kengayishi «aslida bu yo‘lning uzil-kesil yo‘qolishini anglatadi», deb hisoblaydi nashr. Yo‘l Pokrovsk uchun asosiy ta’minot liniyasi hisoblangan, biroq iyun oyida yo‘l Rossiya dronlari hujumi tufayli tinch aholi uchun yopilgan.

Ukrainadagilar nima demoqda?

Ukraina qurolli kuchlarining «Dnepr» operativ guruhi RF armiyasi son jihatdan ustunligidan foydalanib, yo‘qotishlarga qaramay, «kichik guruhlarga bo‘lingan holda ukrain pozitsiyalarining birinchi chizig‘idan o‘tishga harakat qilayotgani» haqida ma’lum qilgan. Shu bilan birga, ukrain harbiylari rossiyaliklar hududni nazorat qilmayotganini ta’kidlagan. «Dnepr»dagilar vaziyat murakkab ekani, Dobropole va Pokrovsk atrofida butun front chizig‘i bo‘ylab shiddatli janglar ketayotgani, ammo ukrain qo‘shini RF qurolli kuchlari guruhlarini «yo‘q qilayotgani»ni qo‘shimcha qilgan.

12 avgust kuni «Ukrainskaya pravda» «Azov» jangchilari bir necha kun oldin Pokrovsk yo‘nalishida Dobropole atrofida hamda Dobropole-Kramatorsk yo‘lida mudofaa chizig‘ini egallagani haqida xabar berdi. «Azov»dagilar nashrga «muayyan hudud»da Rossiya kuchlari yo‘li to‘silganini aytishgan. Ilgari bu hudud uchun «Pokrovsk» operativ-taktik guruhi mas’ul bo‘lgan, ammo azovchilar jurnalistlarga ma’lum qilishicha, ushbu guruh «frontning mazkur uchastkasidagi mudofaani umuman uddalay olmagani»ni ma’lum qilgan.

«Azov» shtabi sobiq boshlig‘i Bogdan Krotevich Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiyga murojaat qilib, Pokrovsk – Konstantinovka chizig‘ida og‘ir vaziyat yuzaga kelgani va vaziyat kundan kunga yomonlashayotganini aytgan. «Endi amalda to‘qnashuv chizig‘i muntazam chiziq sifatida mavjud emas», – degan Krotevich.

U Pokrovsk va Mirnograd ruslar tomonidan deyarli o‘rab olingani, Konstantinovka ham qurshov arafasida qolgani, ruslar Kramatorsk va Drujkivka tomon harakatlanayotganini qayd etgan.

Uning aytishicha, rossiyalik harbiylar bu qadar jadal ilgarilashiga ukrain qo‘shinlari boshqaruvidagi xatolar, shaxsiy tarkibdagi yetishmovchiliklar hamda noto‘g‘ri strategiya sabab bo‘lmoqda. «Janob prezident, sizga qanday ma’lumot berishmoqda bilmadim-u, lekin vaziyat juda og‘ir», – degan u.

«Tirik qayt» jamg‘armasi rahbari Taras Chmutning fikricha, Donetsk oblastidagi vaziyat Rossiya Federatsiyasining zirhli tank guruhlari Ukraina mudofaachilari ortiga o‘tib olishiga olib kelishi mumkin: «Va xarita yana 2022 yilda bo‘lgani kabi „siljiydi“ – har kuni o‘nlab, yuzlab kvadrat kilometrga».

X ijtimoiy tarmog‘ida o‘zini ukrainalik zaxiradagi ofitser deb ataydigan, Tatarigami_UA akkauntidan yozadigan anonim foydalanuvchi «hozirgi vaziyat jiddiy, ammo ba’zilar taxmin qilganidek, qulashdan yiroq» deb hisoblaydi. «2014 yilda ham, 2015 yilda ham Rossiya ustunlikka erishish uchun muzokaralar oldidan yirik hujumlarni boshlagandi», – dedi u.

Ukraina qurolli kuchlari bosh shtabi 12 avgust kuni u ukrain harbiylari Rossiya armiyasining Dobropole va Pokrovsk yo‘nalishlarida oldinga siljishini to‘xtatish uchun «samarali choralar ko‘rayotgani» haqida xabar e’lon qildi. «Bo‘linmalarimiz dushmanning ustun kuchlariga qarshi og‘ir mudofaa janglarini olib bormoqda. Xususan, faqat Pokrovsk yo‘nalishining o‘zida bosqinchilar 110 mingdan ortiq askardan iborat guruhni to‘pladi. <...> Vaziyat oson va dinamik emas, biroq mudofaa kuchlari dushman guruhlarini aniqlash va yo‘q qilish uchun barcha zarur choralarni ko‘rmoqda», – deyilgan bayonotda va bu hududlarga qo‘shimcha kuchlar yuborilgani qo‘shimcha qilingan.

Rossiyadagilar nima demoqda?

Rossiyadagi Z-kanallar Dobropole hududiga Rossiya diversiya-razvedkachi guruhlari sizib kirgan deb hisoblamoqda. «Bizning ilg‘or qismlar chindan ham o‘sha yo‘nalishda hujumni rivojlantirmoqda, ammo hozircha Rossiya armiyasining haqiqiy ko‘lami va hujumga jalb etilgan kuchlari haqida aniq gap aytish qiyin», – deya yozgan «Dva mayora» telegram-kanali. Hozircha RF qurolli kuchlari Dobropole hududida mustahkam o‘rnashib olgani haqida gapirishga hali erta, deb hisoblaydi RF mudofaa vazirligiga yaqin hisoblangan Rybar telegram-kanali. «Obektiv nazorat kadrlari paydo bo‘lmaguncha, keng ko‘lamli yutuq haqida gapirish qiyin», – deya qayd etgan kanal mualliflari.

Kremlning sobiq maslahatchisi, siyosatshunos Sergey Markovning fikricha, Rossiya qo‘shinlari «shaxsiy tarkib yetishmovchiligi muammosiga uchragan Ukraina qurolli kuchlari frontining qisman parchalanishi» tufayli yorib o‘tishga muvaffaq bo‘lgan. «Bu yorib o‘tish – Putin va Trampga muzokaralar arafasidagi sovg‘a bo‘lib, Zelenskiy va Yevropa butun Donbassni hududlarni almashish sifatida berishi kerakligini – aks holda Rossiya armiyasi uni kuch bilan egallashini ko‘rsatadi», – degan Markov.

AQSh prezidenti Donald Tramp va Rossiya prezidenti Vladimir Putin 15 avgust kuni Alyaskada Rossiya-Ukraina urushini tugatish masalasini muhokama qilish uchun uchrashmoqchi. OAVda tarqalgan xabarlarga ko‘ra, Putin AQShga Ukraina Donetsk oblastining o‘z nazoratida qolayotgan qismini ham topshirishini xohlashini aytgan. Shu bilan birga, u Xerson va Zaporijjya oblastlarining ishg‘ol etilgan hududlarini Ukrainaga qaytarmoqchi emas. Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy esa Rossiyaga hududlarini topshirishga qarshi chiqmoqda.