Transparency International xalqaro nodavlat-notijorat tashkiloti 2022 yil yakunlari bo‘yicha o‘zining an’anaviy Korrupsiyani qabul qilish indeksini e’lon qildi. Unda O‘zbekiston bir yil oldingiga qaraganda 14 pog‘ona yuqorilab, 180 ta davlat orasida 126-o‘rinda qayd etilgan.
Tahlilchilar 2022 yil yakunlari bo‘yicha O‘zbekistondagi korrupsiyaga qarshi kurashish darajasini 100 baldan 31 balga baholagan. Bu – bir yil oldingiga qaraganda 3 balga yuqoriroq.
O‘zbekiston bu indeksning 2016 yilgi hisobotida 21 ball bilan 156-o‘rinda edi.
Korrupsiyani qabul qilish indeksi 1995 yildan buyon e’lon qilib kelinadi. Bu – davlat tizimida korrupsiyaning qabul qilinish darajasini aks etuvchi hamda ekspertlar va ishbilarmonlar so‘rovi asosida shakllanuvchi 13 ta manbadan tashkil topgan har yillik indeks hisoblanadi.
O‘zbekiston mazkur manbalarning 7 tasi bo‘yicha baholanadi. Bunda 0 ball – korrupsiyani qabul qilishda eng yuqori ko‘rsatkich, 100 ball – eng past shkala hisoblanadi.
Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligining e’tibor qaratishicha, O‘zbekiston mazkur indeksda so‘nggi 6 yil davomida o‘sish sur’atlarini qayd etayotgan (2017 yilda 22 balldan 2022 yilda 31 ballgacha) davlat sifatida Sharqiy Yevropa va Markaziy Osiyo mintaqasi aksilkorrupsiya islohotlarini tizimli ravishda amalga oshirayotgan davlatlar qatorida qayd etilgan.
2022 yil yakunlari bo‘yicha reytingda korrupsiya darajasi eng past mamlakatlar sifatida quyidagilar ko‘rsatilgan:
1. Daniya – 90 ball
2. Finlandiya – 87
2. Yangi Zelandiya – 87
4. Norvegiya – 84
5. Singapur – 83
5. Shvetsiya – 83
7. Shveytsariya – 82
8. Niderlandiya – 80
9. Germaniya – 79
10. Irlandiya – 77
10. Lyuksemburg – 77
Sobiq SSSR mamlakatlari orasida korrupsiya darajasi eng past davlat – Estoniya (reytingda 14-o‘rin). Litva 33-, Latviya 39-, Gruziya 41-o‘rinni egallagan. Belarus 91-, Ukraina 116-, Rossiya 137-o‘rinda qayd etilgan.
Markaziy Osiyo davlatlaridan Qozog‘istonda 101-, Qirg‘iziston 140-, Tojikiston 150-, Turkmaniston 167-o‘rinda.
Yaponiya va Buyuk Britaniya 18-, AQSh 24-, BAA 27-, Saudiya Arabistoni 54-, Xitoy 65-, Hindiston 85-, Turkiya 101-o‘rinda ko‘rsatilgan.
Reytingni 12 ball bilan Somali (180-o‘rin) yakunlab bergan. Eng oxirgi o‘rinlarda Suriya, Janubiy Sudan, Venesuela, Yaman, Liviya va KXDR ham bor.
“Dunyo miqyosidagi o‘rtacha ball 100 dan 43 holatida o‘n yildan ortiqroq vaqtdan beri o‘zgarmay turibdi. Mamlakatlarning uchdan ikki qismidan ko‘prog‘i 50 dan kamroq ball to‘pladi, 26 tasi esa o‘z tarixidagi eng past ko‘rsatkichlarni qayd etdi. 2012 yildan keyingi davrda ayrim mamlakatlar birgalikdagi sa’y-harakatlar yordamida, qiyinchilik bilan o‘z natijalarini yaxshilagan bo‘lsa-da, 155 ta davlat korrupsiyaga qarshi kurashda yo jiddiy yutuqqa erishmadi, yoki yanada yomonroq natijalarni qayd etdi”, – deyiladi Transparency International hisobotida
