AQSh ma’muriyati Rossiya va Eron o‘rtasidagi munosabatlar to‘laqonli mudofaa sohasidagi hamkorlikka aylandi, deb hisoblamoqda. Oq uy ma’lumotiga ko‘ra, ikki mamlakat birgalikda jangovar dronlar ishlab chiqarish imkoniyatini ko‘rib chiqmoqda.
AQSh Milliy xavfsizlik kengashi rasmiysi Jon Kirbining so‘zlariga ko‘ra, Moskva va Tehron bir-biriga bemisl darajada harbiy yordam ko‘rsatmoqda.
Avgust oyida AQSh razvedkasi Tehron Moskvaga Ukrainadagi nishonlarga zarba berish uchun kamikadze-dronlar yetkazib berayotganini ma’lum qilgandi.
Avvaliga Rossiya ham, Eron ham bu ma’lumotni qat’iyan rad etdi, ammo ko‘p o‘tmay Ukraina hududlari va obektlari Eronning Shahed-131 va Shahed-136 dronlari zarbalariga uchray boshladi.
Shu bilan birga, Isroildagilar Rossiya va Eron o‘rtasida harbiy sohadagi yaqindan hamkorlik ancha avvalroq boshlanganini aytishgandi.
Xususan, isroillik ko‘plab siyosatchilar Eron Rossiya texnologiyasi va mutaxassislari yordamida o‘z yadroviy dasturini rivojlantirayotganiga amin.
«Rossiyaning harbiy homiysi»
Hozirda gap kamikadze dronlarni birgalikda ishlab chiqarish haqida ketmoqda, Jon Kirbining so‘zlariga ko‘ra, bu Ukrainaga, Eronning mintaqadagi qo‘shnilariga va butun xalqaro hamjamiyatga katta zarar keltiradi.
Shu kunlarda AQSh Eron bilan kelishuvga aloqador bo‘lgan qator rossiyaliklarga nisbatan qo‘shimcha sanksiyalar joriy etgani ma’lum bo‘ldi.
Kirbining so‘zlariga ko‘ra, Shahed dronlari evaziga Rossiya Eronga ilg‘or harbiy komponentlar, jumladan vertolyotlar va havo hujumidan mudofaa tizimlari taqdim etishga tayyor.
«Rossiya Eron bilan qurollar ishlab chiqarish va [ulardan foydalanishga] o‘rgatish sohalarida hamkorlik qilishga intilmoqda. Eron Rossiyaning asosiy harbiy homiysiga aylandi», - degan Kirbi.
U minglab ukrainlar halok bo‘layotgani, millionlab kishilar elektr va issiqliksiz qolayotganiga Eronning harakatlari ham sababchi ekanini ta’kidlagan.
Xalqaro reaksiya
AQShning pozitsiyasini Buyuk Britaniya tashqi ishlar vaziri Jyeyms Kleverli ham qo‘llab-quvvatlagan. U Eron Rossiyaning asosiy harbiy sheriklaridan biriga aylangani va Tehronning Moskva bilan yaqinlashuvi global xavfsizlikka tahdid solishini aytib o‘tgan.
Kleverli Rossiya Tehron bilan «iflos bitimlar» natijasida yuzlab dronlarni qo‘lga kiritganini eslatgan.
«Evaziga Rossiya Eron rejimiga harbiy-texnik ko‘mak taklif etadi, bu esa Tehronning Yaqin Sharqdagi hamkorlarimiz va butun xalqaro xavfsizlik uchun xavf-xatarini oshiradi», - deya qo‘shimcha qilgan Forin-ofis rahbari.
Kleverlining so‘zlariga ko‘ra, Buyuk Britaniya Vashingtonning keyingi oylarda Eronning Rossiya qo‘shinlarini qo‘llab-quvvatlashi faqat ortishi mumkinligi borasidagi xavotirlariga qo‘shiladi - chunki Moskva ayni vaqtda qurollar va ballistik raketalar yetishmovchiligiga duch kelgan.
Avvalroq Britaniya razvedkasi katta ehtimol bilan Rossiya shu kunlarda Eron dronlarining navbatdagi partiyasini qabul qilib olgani, shu tufayli kichik tanaffusdan keyin yana Ukrainaga dronlarning keng ko‘lamli hujumlari to‘lqini boshlanishi mumkinligini xabar qilgandi.
Shanba kuni Avstraliya ham yangi sanksiyalar haqida e’lon qildi. Ular Eronning 22 fuqarosi, bir korxona va Rossiya bilan harbiy shartnomalarga aloqador bo‘lgan ikki tashkilotga taalluqli hisoblanadi.
«Rossiyaga dronlar yetkazib berilishi Eronning global xavfsizlikni beqarorlashtirishdagi rolidan darak beradi. Bu sanksiyalar ro‘yxati Rossiyaga yordam berganlar oqibatlar bilan to‘qnashishini ko‘rsatadi», deydi Avstraliya tashqi ishlar vaziri Penni Vong Moskva va Tehron aloqalari yuzasidan qo‘yilgan sanksiyalarga izoh berib.
