FVV va Adliya vazirligi soxta «pojarniy»lardan ogohlantirdi

Ha, qish kelishi bilan is gazi, dudburonlar, gaz ta’minoti bilan bog‘liq muammolar ko‘payadi. Ora-sirada o‘lim holatlari haqida ham eshitib qolamiz. Odamlarni bu borada hushyorroq bo‘lishga undash kerak. Lekin bu borada davlat tashkilotlarining o‘zi TV, radio va davriy hamda onlayn matbuot orqali targ‘ibotni kuchaytirishi lozim.

Bunday xodimlar shaxsan o‘zimga ham duch kelishgan. Mahallani kezib, «uyingizdagi gaz plitalarini va qo‘shkonturli qozonxonani yong‘in xavfsizligiga qarshi tekshirishimiz kerak», deyishgan. Ustida harbiy kamuflyaj forma. Qo‘ltig‘iga papka qistirgan. Hujjat so‘rasangiz — O‘zbekiston bayrog‘i foniga chiroyli qilib bitilgan xizmat guvohnomasini ham ko‘rsatadi. Ular yillik qanaqadir to‘lov uchun 25 ming so‘m talab qilgan. Guvohnomasini telefonimda rasmga olmoqchi bo‘lganimda qo‘limdan sug‘urib qochgani yodimda.

Bunday «soxta pojarniy»lardan ogohlantirib, telegram-botimga ham murojaat kelib tushgan edi.

«Oxirgi vaqtlarda aholi xonadonlariga go‘yoki o‘zlarini «pojarniy» xodimlari, deya tanishtirib uy ichidagi gaz plita, isitish tizimlarini ko‘zdan kechirib o‘zlaricha maslahatlar berib pul undirib yurgan firibgarlar ko‘payib bormoqda.

Aslida bular pojarniyga hech qanday aloqasi yo‘q. Ular «Yong‘inga qarshi kurash, yong‘inning oldini olish» va yana allambalo so‘zlaridan ustomonlik bilan foydalanib, MChJlar tashkil qilib o‘zlariga xizmat guvohnomalari yasab olishgan.

Sodda xalqimiz esa harbiy libosdagi bunday kimsalarning xizmat guvohnomasini so‘ramaydi, so‘rasa xam o‘sha «yong‘in» so‘zini ko‘rishi bilan «bo‘ldi, haqiqatan pojarniy xodimi ekan», degan fikrga boradi. Bir necha bor organlarga murojaat qildim, lekin bular «biz xususiy firma sifatida xizmatimizni taklif qildik», deya qutulib ketishyapti».

Favqulodda vaziyatlar vazirligi ana shunday, sohaga mutlaqo aloqasi bo‘lmagan, noqonuniy faoliyat olib borayotgan, aholidan pul yig‘ayotgan «soxta xodim»lardan ehtiyot bo‘lishga chaqirdi.

«So‘nggi yillarda, asosan kuz-qish mavsumi boshlanishi bilan mamlakatimiz bo‘ylab, ayniqsa, hududlarda maxsus kiyim-boshdagi shaxslar o‘zlarini «davlat yong‘in nazorati organi («pojarniy») xodimi» sifatida tanishtirib, fuqarolardan 20 ming–40 ming so‘m atrofida «yillik to‘lov» qabilida turli miqdordagi pul mablag‘larini majburiy tarzda noqonuniy yig‘ish holatlari kuzatilmoqda.

Ushbu harakatlar turli shaklda tashkil etilgan, asosan nomida «yong‘in», «olov», «qarshi kurash», «xavfsizlik», «himoya» kabi so‘zlardan iborat bo‘lgan va yong‘inning oldini olish aks etgan turli ramzlar tushirilgan muhr-shtamplardan foydalanib kelayotgan tadbirkorlik sub’yektlari tomonidan amalga oshirib kelinayotgani ma’lum bo‘ldi.

Shunga o‘xshash vaziyatlar yuzasidan Favqulodda vaziyatlar vazirligi yuqorida qayd etib o‘tilgan shaxslarning FVV faoliyatiga hech qanday aloqasi yo‘qligini, shu bilan birga, yong‘in va uning oldini olish bilan bog‘liq tadbirlar uchun vazirlik tizimi xodimlari tomonidan hech qanday pul yig‘imlari, boshqa turdagi to‘lovlar undirilmasligini ma’lum qiladi».

Adliya vazirligi ham ayrim shaxslar tomonidan o‘zlarini «davlat yong‘in nazorati organlari xodimi» sifatida tanishtirgan holda yolg‘on ma’lumotlar asosida fuqarolardan majburiy to‘lov to‘lanishini talab etishi noqonuniyligini ma’lum qilgan.

Hozirda yurtimizning turli hududlarida favqulodda vaziyatlar, yong‘inlarning oldini olishga qaratilgan tadbirkorlik sub’yektlari faoliyat yuritadi. Ularning nizomlarida ham favqulodda vaziyatlarning oldini olish yuzasidan aholiga xizmat ko‘rsatish vazifalari belgilangan.

O‘zbekiston Favqulodda vaziyatlar vazirligi aholidan quyidagilarga e’tibor qaratishni so‘ragan:

·      xonadonga kelib, o‘zini FVVning quyi tizimlariga o‘xshash tashkilotlar nomlari bilan tanishtirgan shaxslardan, birinchi navbatda, o‘z shaxsini tasdiqlovchi hujjatini taqdim etishini so‘rash;

·      ularning faoliyat turi hamda qanday xizmatlar ko‘rsatishi va ishlarni bajarishlariga aniqlik kiritish;

·      ular tomonidan taklif qilinadigan xizmatlarni bajarish faqat fuqaro roziligi asosida amalga oshirilishi mumkinligini unutmaslik!

«Agar, shaxs xizmat ko‘rsatmasdan va siz yoki oila a’zolaringizni favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish yuzasidan biror ishlarni bajarmasdan, sizdan majburiy tartibda to‘lov talab qilinsa, o‘z huquqlaringizni himoya qilish maqsadida huquqni muhofaza qiluvchi organlarga murojaat etishingiz mumkin», — deyiladi FVV xabarida.

Adliya vazirligi esa Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 209–1-moddasiga ko‘ra formali kiyim-bosh kiyib yurishi nazarda tutilgan vazirliklar, idoralar va tashkilotlar harbiy xizmatchilari hamda xodimlarining tasdiqlangan namunadagi harbiy, idoraviy va maxsus formali kiyim-boshini bunday huquqqa ega bo‘lmagan shaxslar tomonidan kiyib yurish uchun javobgarlik belgilanganini eslatgan.

Yuqorida matni keltirilgan murojaatchi ro‘yxatga olishda firma nomlarida yong‘in, o‘t o‘chirish kabi so‘zlardan foydalanishni taqiqlashni taklif etgan.

«MChJ, XK, OK va firmalar ochishda ularning nomida «yong‘in» so‘zidan foydalanishni taqiqlash kerak. O‘zi bu to‘g‘rida tartiblar bor: foydalanish mumkin bo‘lmagan so‘zlar va nomlar belgilab qo‘yilgan. Shular qatoriga «yong‘in» so‘zini ham qo‘shish kerak. Shu masalani o‘rganib bir maqola chiqaring. Zero, xalqimiz firibgarlarga chuv tushmasin», — deya taklif bildirgan murojaatchi.

Balki bu ham firibgarlikni kasb qilib olganlarga qarshi ta’sirli chora bo‘lar. Balkim o‘ylab ko‘rish kerak. Chunki har yili ogohlantirishlar e’lon qilinayotgani, qayerlardadir choralar ko‘rilayotganiga qaramasdan bunday «soxta xodim»larning payi qirqilmayapti.

Shuhrat Shokirjonov tayyorladi