Parij: Kiyev, AQSh va YeI tinchlik rejasi bo‘yicha umumiy pozitsiya ishlab chiqmoqda

Ukraina, Qo‘shma Shtatlar va Yevropa mamlakatlari Kiyev uchun xavfsizlik kafolatlarini ham o‘z ichiga olgan ehtimoliy tinchlik kelishuvining asosiy chegaralarini belgilab beradigan umumiy pozitsiyani shakllantirish ustida ishni davom ettirmoqda, dedi Fransiya prezidenti ma’muriyati vakili juma kuni, 12 dekabrda.

“Bizning maqsad — muzokaralar uchun mustahkam tayanch bo‘ladigan umumiy asosni ishlab chiqish. Bu umumiy pozitsiya ukrainlar, amerikaliklar va yevropaliklarni birlashtirishi kerak. U bizga birga muzokara — mustahkam, uzoq muddatli tinchlik taklifini — shakllantirish imkonini berishi kerak: u xalqaro huquqni va Ukrainaning suveren manfaatlarini hurmat qiladigan, amerikalik muzokarachilar rossiyaliklarga taqdim etishga tayyor bo‘lgan taklif bo‘lishi lozim”, — dedi u Yelisey saroyidagi brifingda jurnalistlarga.

Vakilning aytishicha, qo‘shma hujjat hali tayyor emas, ammo barcha tomonlar yaqin kunlarda turli telefon aloqalari va uchrashuvlar orqali muzokaralarni davom ettiradi. U Vashington qandaydir muddat belgilagan-belgilamaganini aniqlashtirgani yo‘q.

Kiyev Oq uy tomonidan bosimni his qilmoqda: u yerda tinchlikka tezroq erishish talabi qo‘yilmoqda. Biroq Ukraina o‘tgan oy taqdim etilgan AQSh rejasiga qarshi chiqmoqda — ko‘pchilik bu rejani Moskva uchun foydali, deb qabul qilmoqda.

So‘nggi haftalarda Buyuk Britaniya, Fransiya va Germaniya yevropalik hamkorlar va Ukraina bilan birga AQShning dastlabki takliflarini tuzatish ustida faol ishladi. U takliflarda Kiyev Rossiyaga katta hududlarni berish, NATOga kirish istagidan voz kechish va qurolli kuchlar soni bo‘yicha cheklovlarga rozi bo‘lish nazarda tutilgan edi.

Fransiya amaldori aniqlik kiritishicha, muzokaralar AQSh bilan kelishmovchiliklarni kamaytirishga qaratilgan va asosan hududlar hamda tinchlik kelishuvidan keyin Ukraina uchun ehtimoliy xavfsizlik kafolatlari masalalariga yo‘naltirilgan. Shu bilan birga, u ukrainlar o‘z hududlarini Rossiyaga berish niyati yo‘qligini ochiq aytganini ta’kidladi.

Fransiya rahbariyati vakiliga ko‘ra, kelajakdagi kelishuvlarga NATO Nizomining 5-moddasiga o‘xshash qoida kiritish imkoniyati ham muhokama qilinmoqda — bu AQSh ishtirokini nazarda tutib, Rossiya tomonidan yangi tajovuz sodir bo‘lgan taqdirda Ukrainaga ishonch berishi mumkin.

Yevropa tomoni ham AQShning ayrim takliflari sabab bosim ostida: ular NATO va Yevropa Ittifoqiga taalluqli masalalarga daxl qiladi va, jumladan, Ukrainaning YeIga tezlashtirilgan kirishini ko‘zda tutadi. “Ukrainaning Yevropa istiqboli aniq, va bu istiqbol realistik. Biz bunga sodiqmiz, keyingi qadamlar qanday bo‘lishi kerakligini esa yevropaliklar va ukrainlar hal qilishi kerak”, — dedi Yelisey saroyi vakili.