Prokuror: Janubiy Koreya sobiq prezidenti KXDRni tajovuzga undamoqchi bo‘lgan

Mamlakatda harbiy holat joriy qilishga urinishdan keyin Yun Sok Yolga nisbatan isyon va davlatga xiyonat gumoni bilan tergov olib borilayotgan bir paytda, u Shimoliy Koreyani harbiy tajovuzga undashga uringan. Bu haqda 2024 yil dekabrda Koreya Respublikasida harbiy holat masalasi bo‘yicha ishni olib borayotgan maxsus prokuror Cho In Sok brifingda ma’lum qildi. Maxsus prokuror so‘zlarini Reuters agentligi dushanba kuni, 15 dekabrda keltirdi.

Cho In Sokning aytishicha, Yun Sok Yol shu yo‘l bilan harbiy holat rejimi haqida e’lon qilishini oqlash va siyosiy raqiblarini chetlatishga umid qilgan.

Maxsus prokuror jamoasi isyonda ishtirok etgan, degan gumon bilan 24 kishiga, jumladan sobiq prezidentning o‘ziga va sobiq hukumat a’zolaridan besh nafariga ayblov qo‘ygan.

Huquq-tartibot idoralari versiyasiga ko‘ra, Yun Sok Yol Janubiy Koreya dronlarini Shimoliy Koreya tomon uchirishni buyurgan — maqsad jang harakatlarini qo‘zg‘atish va buni Janubiy Koreyada harbiy holat joriy etishga bahona sifatida ishlatish bo‘lgan. Janubiy Koreya dronlari KXDR poytaxti Pxenyan yaqinida qulagan. Tergov fikricha, Yun harbiy ma’lumotlarni uzatish orqali “dushmanga foyda keltirgan”.

2024 yil dekabri boshida Janubiy Koreyada budjet bo‘yicha bahslar fonida Yun Sok Yol kutilmaganda mamlakatda harbiy holat joriy etilishini e’lon qilganidan so‘ng siyosiy inqiroz yuzaga kelgan. U bu qadamni muxolifatning “davlatga qarshi faoliyati” bilan asoslagan.

Biroq mamlakat parlamenti bu qarorni tasdiqlashdan bosh tortgan va ertasi tongda davlat rahbari uni bekor qilishga majbur bo‘lgan. Deputatlar 2024 yil 14 dekabr kuni Yunga impichment e’lon qilgan. 2025 yil apreli boshida bu qarorni mamlakat Konstitutsiyaviy sudi tasdiqlagan.

Yun Sok Yol 15 yanvar kuni ikkinchi urinishda hibsga olingan — birinchi urinish uning qo‘riqchilari qarshiligi sababli muvaffaqiyatsiz chiqqan. Avvaliga sud sobiq davlat rahbarini qamoqqa olishni belgilagan, ammo 8 mart kuni himoya tomonining iltimosnomasini qanoatlantirib, uni qamoqdan ozod qilgan. Siyosatchi hali ham tergov ostida.