10:48 / 10.10.2022
5451

БМТ бош котиби Ҳаитига қуролли миссия юборишни таклиф қилди

Антонио Гутерриш БМТга аъзо бир ёки бир нечта давлатни вабо авж олган пайтда маҳаллий тўдаларга қарши курашда полицияни қўллаб-қувватлаш учун Ҳаитига гуруҳ юборишга чақирди.

Фото: AP

Бирлашган миллатлар ташкилотига аъзо бир ёки бир нечта давлат «тезкор ҳаракат кучлари» махсус гуруҳини тўплаши ва уни Ҳаити полициясига қуролланган маҳаллий тўдалар томонидан таҳдидни бартараф этишда ёрдам бериш учун юбориши мумкин. Тегишли таклифни БМТ бош котиби Антониу Гутерриш БМТ Хавфсизлик кенгашига юборди, деб ёзади 9 октябр, якшанба куни Reuters.

ОАВ хабарларига кўра, Гутерриш махсус гуруҳ БМТнинг ўзида эмас, балки ҳар қандай давлат томонидан алоҳида йиғилишини таклиф қилмоқда ва кенгаш бу қарорни фақат қўллаб-қувватлаши керак. Ҳаити полициясига ёрдам бериш учун кучларни юбориш БМТ турли ҳудудларда ўт очишни тўхтатиш режимини сақлаб қолиш ёки инсонпарварлик чораларини амалга оширишни таъминлаш, шунингдек, маҳаллий кучларни халқаро ташкилотлар билан мувофиқлаштиришга қодирлигини кўрсатади.

Бирлашган миллатлар ташкилоти бош котибининг фикрича, «тезкор ҳаракат кучлари» Ҳаити пойтахти Порт-о-Пренсдаги транспорт тармоқларидан чекка ҳудудлар ва тиббиёт муассасаларига ёнилғи, ичимлик суви, озиқ-овқат ва дори-дармонларни етказиб беришда хавфсизликни таъминлашга ёрдам беради, миссиянинг ўзи эса мамлакатдаги вазият яхшиланиши билан босқичма-босқич тугатилади. Илгари Ҳаитида тинчликпарвар кучлар, кейин эса БМТ полицияси бўлган, бироқ ташкилот бу бўлинмаларни 2019 йилда Марказий Америка республикасидан олиб чиқиб кетган.

Октябрь ойи бошида Ҳаити ҳукумати маҳаллий қуролли тўдаларнинг коалицияга бирлашгани ва республика асосий порти  блокадасини уюштиргани сабабли юзага келган кескин вазиятни ҳал қилиш учун бошқа давлатларга мурожаат қилиши ҳамда хорижий махсус кучлардан ёрдам сўрашини эълон қилди. Маҳаллий қуролли тўдалар ижтимоий хизмат машиналарига зарар етказишди ва мамлакатдаги корхоналар ва касалхоналарни ёпишга мажбур қилишди.

Шу билан бирга, республикада вабо эпидемияси кузатилмоқда, шунинг учун портнинг блокадаси гуманитар фалокат билан таҳдид солмоқда - у сабабли касаллик тарқалишини назорат қилишга ёрдам берадиган тоза сув танқислиги мавжуд. Бундан ташқари, 2021 йилда Ҳаити мамлакат тарихидаги энг кучли зилзилалардан бири туфайли жиддий зарар кўрди.

2021 йил июль ойида бир гуруҳ ёлланма аскарлар мамлакат президенти Жовенел Моиз қароргоҳига ҳужум қилишди - сиёсатчининг ўзи ўлдирилди. Ҳужумчилар унинг рафиқаси Мартинни ҳам ўлдирмоқчи бўлишган, бироқ у омон қолган. Кейинги бир неча кун ичида ҳуқуқ-тартибот идоралари ходимлари ҳужумга алоқадорликда гумон қилинган 20 дан ортиқ кишини қўлга олди.

Қўшни Доминикан Республикаси расмийлари гуруҳни Ҳаити наркобаронлари билан алоқаси бўлган тўрт нафар колумбиялик ва уч венесуэлаликдан иборат деб ҳисоблаган. Кейинроқ Ҳаити полицияси жиноят ташкилотчиларидан бири қўлга олинганини эълон қилди - у асли ҳаитилик шифокор бўлиб, АҚШнинг Флорида штатида яшаган. Кейинчалик Ямайкада қотилликнинг яна бир қанча буюртмачилари ҳибсга олинди.

Top