Prezident saylovlarni oktyabrga ko‘chirish haqidagi qonunni imzoladi

Prezident Shavkat Mirziyoyev 2021 yil 8 fevral kuni «Saylov qonunchiligi takomillashtirilishi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida»gi 670-sonli qonunni imzoladi.

Qonun bilan kiritilayotgan o‘zgartishlarga ko‘ra, prezidentlikka, parlamentga, mahalliy kengashlarga saylov tegishincha ularning konstitutsiyaviy vakolat muddati tugaydigan yilda – oktyabr oyi uchinchi o‘n kunligining birinchi yakshanbasida o‘tkaziladigan bo‘ldi. Bungacha saylovlar dekabr oyida o‘tkazilar edi.

Saylov qonunchiligiga quyidagi bir qator o‘zgartirishlar kiritilyapti:

• milliy ekspertlar tavsiyalari asosida ishlab chiqilgan takliflari asosida xalq deputatlari tuman (shahar) Kengashlariga saylov o‘tkazuvchi okrug saylov komissiyalari instituti tugatilmoqda va ularning vakolatlari tuman (shahar) saylov komissiyalari zimmasiga yuklanmoqda;
• xorijda istiqomat qilayotgan O‘zbekiston fuqarolarini diplomatik vakolatxonalarning konsullik hisobida bo‘lishi yoki bo‘lmasligidan qat'i nazar saylovchilar ro‘yxatiga kiritish tartibi, chet davlatlarda saylovchilar yashayotgan yoki ishlayotgan joyida ko‘chma qutilarda ovoz berishning huquqiy asoslari yaratilmoqda;
• qamoqda saqlash va ozodlikdan mahrum etish joylarida, harbiy qismlarda tashkil etilgan saylov uchastkalarini kuzatuvchilar o‘z tashrifi haqida kamida 3 kun oldin xabardor qilish tartibi belgilanmoqda.

Shuningdek, Yevropada Xavfsizlik va Hamkorlik Tashkilotining Demokratik institutlar va inson huquqlari bo‘yicha byurosining tavsiyalari asosida ham bir qator o‘zgartishlar kiritilmoqda:

• saylov komissiyalarining nomzodlarning saylovchilar bilan uchrashuvlarini tashkil etishga oid vazifasi chiqarib tashlanmoqda;
• saylovoldi tashviqoti davrida davlat resurslaridan foydalanish taqiqlanmoqda;
• saylov natijalarini e'lon qilish muddatlarining asossiz cho‘zilishining oldini olish maqsadida saylov komissiyalari qarorlari ustidan shikoyat muddati 10 kundan 5 kunga qadar qisqartirilmoqda;
• siyosiy partiyalarning saylovoldi tashviqoti uchun ajratilgan mablag‘lardan foydalanishning shaffofligini ta'minlash maqsadida ular tomonidan saylovdan oldin oraliq va saylovdan so‘ng yakuniy moliyaviy hisobotlarni, shuningdek, Hisob palatasining partiyalar faoliyatini tekshirish natijalarini e'lon qilish tartibi joriy etilmoqda.

Eslatib o‘tamiz, mazkur Qonun Oliy Majlis Qonunchilik palatasi tomonidan 29 yanvar kuni qabul qilingan hamda 5 fevral kuni Senatning o‘n ikkinchi yalpi majlisida ma'qullangan edi.