“Tuhmat uchun yaratilgan ayrim matbuot haddidan oshib ketdi” - Allamjonov Uzmetronom asoschisi ustidan ariza berdi

Milliy mass-mediani qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish jamoat fondi Vasiylik kengashi raisi Komil Allamjonov Uzmetronom.com sayti asoschisi Sergey Yejkov ustidan huquqni muhofaza qiluvchi organlarga ariza berganini ma’lum qildi.

Bunga Yejkov tomonidan o‘z saytida e’lon qilingan “Brilliantoviy malchik” sarlavhali maqola sabab bo‘lgan. Maqolada Allamjonov 4,2 mln dollarlik tilla taqinchoqlarni O‘zbekistonga noqonuniy olib kirishga sherik bo‘lganlikda ayblangan.

“Albatta, bu tuhmat, to‘qima ertak. Eng yomoni o‘zining maqolasida u [muallif] meni o‘ta og‘ir jinoyat, ya’ni Jinoyat kodeksining 182-moddasida nazarda tutilgan “Bojxona to‘g‘risidagi qonunlarni buzish” og‘ir jinoyatini sodir etishda ayblagan”, – dedi Komil Allamjonov.

Mass-media fondi raisining so‘zlariga ko‘ra, 2016 yilga qadar mazkur muallif odamlarni qoralash bo‘yicha ayrim maxsus xizmatlarning buyruqlarini bajarib kelishi haqida gap-so‘zlar bo‘lgan.

“Men Sergey Yejkovning kimligini uncha yaxshi bilmayman, o‘zi bilan shaxsan tanish emasman. Lekin 2016 yilga qadar odamlar orasida, u go‘yoki ayrim maxsus xizmatlarning buyurtmalarini bajarib kelgan, degan gaplar yurardi. Go‘yoki u ayrim fuqarolarni obro‘sizlantirish quroli sifatida ishlatilib kelingan, degan fikrlar ham yo‘q emas. Men buni bilmayman, rost yoki yolg‘onligini. Lekin shunday fikrlar albatta bo‘lgan. Bu safar ham ana shunday buyurtma bormi yoki yo‘qmi, buni tergov hal qiladi. Uni tergovga beramiz”.

Shuningdek, Allamjonov so‘z erkinligi qo‘llashi, biroq har bir tanqidiy material faktlarga asoslangan bo‘lishi kerakligini aytgan.

“Men tahlil qilib ko‘rdim, 2019 yildan buyon Sergey Yejkov tomonidan “Allamjonov” mavzusi bo‘yicha 30 dan ortiq tanqidiy maqola chiqqan ekan. Shu vaqtgacha indamadim, chunki men hamisha so‘z erkinligi, matbuot ochiqligi tarafdori bo‘lib kelganman. Buning uchun kurashganman, hozir ham harakat qilib, kurashib kelyapman va bu narsani men faqatgina ijobiy baholayman. Lekin bir izoh bilanki, har bitta maqola, material va tanqid faktlarga asoslangan bo‘lishi kerak.

30 ta maqolaga indamadim, lekin oxirgisi o‘tib tushdi. O‘tkazvordi, judayam oshirvordi. Gap mening obro‘yim, meni reputatsiyam haqida ketyapti. Men bu narsaga befarq bo‘lib qarolmayman. Bu so‘z erkinligi ham, matbuot ham emas. Bu matbuot nomi ostidagi instrumentdan jirkanch maqsadlar ostida foydalanish hisoblanadi va bunga albatta chora ko‘rilishi kerak. Biz bunday matbuot va so‘z erkinligiga mutlaqo qarshimiz. Bunday bo‘lishi kerak emas.

Shuning uchun men huquqni muhofaza qiluvchi organlarga shikoyat bilan murojaat qildim. Advokatlarim bilan maslahatlashdim. Agarda, Sergey Yejkov 4,2 million dollarlik tilla taqinchoqlarni men olib kelganimni yoki olib kelishda sherik bo‘lganimni isbotlab bera olmasa, huquqshunoslarning ta’kidlashicha, unga nisbatan Jinoyat kodeksining 139-moddasi 3-qismi “a” bandi – “Og‘ir yoki o‘ta og‘ir jinoyat sodir etishda ayblab tuhmat qilish” bo‘yicha jinoyat ishi qo‘zg‘atilishi mumkin. Va unga nisbatan chora ko‘rilishi mumkin.

Hammasini qonun va sud hal qilishi kerak, men buning uchun barcha kerakli ma’lumotlarni berishga tayyorman”, – deydi Komil Allamjonov.

U, shuningdek, oxirgi vaqtlarda o‘ziga ma’qul bo‘lmaganlarni yo‘qotish maqsadida tuhmat qilish juda oshib ketgani haqida yozdi.

“O‘ziga ma’qul bo‘lmagan odamlarni yo‘q qilish maqsadida tuhmat qilish, obro‘sizlantirish, xullas ifloslik uchun yaratilgan ayrim matbuot yoki “blogerlar” oxirgi paytda juda haddidan oshib ketdi. Bu so‘z erkinligi emas. Bu shunchaki shu maqom ostidagi qurol. Biz bunday so‘z erkinligiga qarshimiz”.

Uzmetronom.com – 2019 yilda, Komil Allamjonov AOKA bosh direktori etib tayinlanishi ortidan O‘zbekistonda blokdan chiqarilgan o‘ndan ortiq xorijiy nashrlardan biri. Undagi materiallar mazmuni yaqqol Rossiya hukumatiga xayrixohligi bilan ajralib turadi.

Saytda Allamjonov 4,2 mln dollarlik tilla va brilliant buyumlarni bojsiz olib kirishda ishtirok etgani iddao qilingan maqola 21 fevral kuni e’lon qilingan. Bunday mazmundagi xabarni dastlab Eltuz.com (O‘zbekistonda bloklangan) 20 fevral kuni tarqatgan, Uzmetronom ham o‘z xabarida unga asoslanganini bildirgan. Har ikkala materialda ham ayblovlarni tasdiqlovchi faktlar keltirilmagan, ikkinchi tarafning pozitsiyasi olib chiqilmagan.

Co‘nggi vaqtlarda o‘zbek axborot makonida ma’lum shaxslarni asossiz ravishda obro‘sizlantiruvchi, buyurtma asosida yozilgan materiallar ko‘payganini ta’kidlash lozim. Xususan, Kun.uz rahbariyati va jurnalistlariga nisbatan ham turli Telegram-kanallarda yolg‘on ma’lumotlar muntazam tarqatib kelinmoqda.

Ichki ishlar vazirligi ham noxolis axborot tarqatishni daromad manbayiga aylantirib olgan blogerlardan ogohlantirgan. Yangi davrda so‘z erkinligi bir pog‘ona yuqoriga ko‘tarilgani – fuqarolardan axborotni saralash va filtrlashni o‘rganishni taqozo etadi. Faol jamoatchilik esa mediamakonda buzilgan huquqlarini qonuniy yo‘llar bilan tiklashni ortga surmasligi lozim, aks holda bu tuhmatlar davom etishiga yo‘l ochishi mumkin.