Ko‘pik oqizilishi birinchisi emas: “Nil-Granit” avvaldan Janubiy Farg‘ona kanalini ifloslantirib kelgani ma’lum bo‘ldi

Janubiy Farg‘ona kanali suvini ifloslantirib kelgan korxona rahbari jarimaga tortildi. Ushbu masalaga oid huquqbuzarlik jinoyat ishlari bo‘yicha Xo‘jaobod tuman sudida ko‘rib chiqilgan.

Sudning 2025 yil 8 avgustdagi qaroridan ma’lum bo‘lishicha, Adbuvahob Matkarimov rahbarlik qilib kelgan “Nil-Granit” MChJ (“SAMO” brendi) tomonidan Janubiy Farg‘ona kanaliga chiqindi suvlari oqizib kelingan.

Qarorda keltirilishicha, korxonaning ishlab chiqarishidan chiqqan oqova suvlari uchun qurilgan lokal suv tozalash inshootining ishlash samaradorligini doimiy nazorat qilish belgilangan. Biroq bu inshoot qisman ishlayotgani ma’lum bo‘lgan. “Nil-Granit” MChJ rahbari A.Matkarimov avariyaviy holatdagi chiqindi suvlar tozalanmasdan korxona hududidagi maxsus ariq orqali Janubiy Farg‘ona kanaliga oqizishga yo‘l qo‘yib bergan.

Ushbu holat Andijon viloyati Ekologiya, atrof muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi boshqarmasi tomonidan 2025 yil 21 may kuni o‘tkazilgan o‘rganishda aniqlangan.

Adbuvahob Matkarimov Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 72-moddasi (suv resurslarini muhofaza qilish qoidalarini buzish) 1-qismida nazarda tutilgan huquqbuzarlikni sodir etganlikda aybli deb topilib, BHMning 5 baravari miqdorida, ya’ni 1 mln 875 ming so‘m jarima jazosi tayinlangan. Jarimani davlat foydasiga undirish belgilangan.

A.Matkarimov ishtirokisiz o‘tkazilishiga rozilik bildirib, ariza taqdim qilgani uchun sud ma’muriy ishni huquqbuzarning ishtirokisiz ko‘rib chiqqan.

Shu yil 26 iyul kuni Janubiy Farg‘ona kanalining Buloqboshi tumani Shirmonbuloq qishlog‘idan o‘tuvchi qismida quyuq oq ko‘pik oqqandi. Kun.uz ushbu holat yuzasidan surishtiruv o‘tkazganda suvchi – mirob Ilhom Buvayev Xo‘jabod tumanidagi “SAMO” trikotaj fabrikasidan chiqqan chiqindi suvlar kanal suviga qo‘shilib, doimiy ravishda ifloslantirishini bildirgandi.

“Tsellofan, ko‘mirga o‘xshagan qora rangdagi ximikat, ko‘pik oqadi. Kuzga borganda kanalda hech bir tirik zot qolmaydi. Baliqlargacha qirilib ketadi ximikat zahridan. Kanalda doimiy zahar oqaverib, faqat ilonbaliqlar qolgan. SAMO'dan buyog‘ida, aynan fabrikaning chiqindi suvi oqiziladigan qismidan boshlab qurbaqalar ham o‘lib ketgan. Tabiat jonzotlari qirilib bitdi xullas. Avvallari bu suvdan ichar edik. Chorvalar ichardi, hozir endi hatto tovuqlarga ham bermay qo‘ydik kanal suvini”, degan u.

O‘sha surishtiruvda intervyu bergan Buloqboshi tumani ekologiya bo‘limi bosh mutaxassisi Jasurbek Xudoyberdiyev ham bu voqea SAMO fabrikasi bilan bog‘liq ekanini aytgandi.

“26 iyul kungi Janubiy Farg‘ona kanalida ko‘pik oqqani holati bo‘yicha tezkor ishchi guruh tuzilib, vaziyat o‘rganila boshlandi. Kanalga Xo‘jaobod tumanida faoliyat olib boradigan “Nil Granit” MChJ tomonidan oqova suvini tashlash holati sodir etilgani aniqlandi”, degan edi ekologiya bo‘limi xodimi.

Ekologiya, atrof muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligining 2025 yil 30 may kungi axborotida “N.G.” MChJ tomonidan matolarga rang berish sexidan chiqayotgan oqova suv, tozalash inshooti to‘liq ishlamagani sababli, qisman tozalanmasdan Janubiy Farg‘ona kanaliga tashlanayotgani, tegishli hujjatlar rasmiylashtirilib, sudga yuborilishi aytilgandi.

Kun.uz’da mavjud idoralararo yozishmada aytilishicha, holat yuzasidan tegishli tartibda ma’muriy bayonnoma rasmiylashtirilib, ko‘rib chiqish uchun 1 avgust kuni jinoyat ishlari bo‘yicha Xo‘jaobod tuman sudiga yuborilgan.

Sud idoralaridagi manbaning aytishicha, haqiqatan ham ushbu ma’muriy ish hujjatlari JIB Xo‘jaobod tuman sudiga kelib tushgan. Ammo kamchiliklar sabab materiallar Ekologiya boshqarmasiga qaytarilgan. Kamchiliklar bartaraf etilib, qayta sudga yuborilgani tahririyatga ma’lum emas.