Ekspertlar: Rossiya frontdagi yo‘qotishlarni qoplayapti, qo‘shin soni oshmayapti

Ukrainadagi urushda ishtirok etish uchun 2025 yil boshidan beri Rossiya Mudofaa vazirligi bilan 400 mingdan ortiq rossiyalik shartnoma tuzgan, yana 34 ming kishi esa “ko‘ngilli tuzilmalar” safiga qabul qilingan. Bu haqda Dmitriy Medvedev chorshanba, 10 dekabr kuni, Rossiya Qurolli kuchlarini shartnoma asosidagi harbiylar bilan to‘ldirish masalalariga bag‘ishlangan yig‘ilishda ma’lum qildi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Rossiya prezidenti tomonidan “maqsadli ko‘rsatkichlar sifatida belgilangan” raqamlar “deyarli qo‘lga kiritilgan”.

Medvedev esga solishicha, yanvar–iyul oylarida 210 mingdan ortiq kishi shartnoma tuzgan, yana 18 ming fuqaro “ko‘ngillilar” safiga qo‘shilgan. 2024 yil yakunlari bo‘yicha, u avvalroq xabar berganidek, 450 ming kishi shartnoma rasmiylashtirgan, 40 ming nafari esa “ko‘ngilli bo‘linmalar”ga yozilgan.

Medvedev keltirgan ma’lumotlar Berlindagi Xalqaro xavfsizlik masalalari instituti ilmiy xodimi Yanis Klyuge hisob-kitoblari bilan mos kelmaydi. Tadqiqotchi shartnoma asosidagilarni jalb qilish ko‘rsatkichlarini federal va mintaqaviy budjetlar ma’lumotlari asosida tahlil qilgan. Uning baholashicha, 2025 yil yanvar–oktyabr oylarida federal budjetdan 260 ming askarni jalb etish uchun mablag‘ ajratilgan, hududlar xarajatlari esa taxminan 280 ming kishini jalb qilish darajasiga mos keladi.

Klyugening ta’kidlashicha, agar Medvedev bayonotlaridan kelib chiqadigan bo‘lsa, o‘rtacha choraklik (uch oylik) chaqiruv 100 ming atrofida bo‘lishi kerak, demak, to‘qqiz oyda bu ko‘rsatkich 300 mingdan kam bo‘lishi mumkin emas. Uning hisoblashicha, 2025 yilning 10 oyi bo‘yicha o‘rtacha oylik chaqiruv taxminan oyiga 30 ming shaxsni tashkil etmoqda.

«Bu Rossiya nima uchun Ukrainaga hujumlari davomida har oy minglab askarlarni yo‘qotishga tayyor ekanini tushuntirishi mumkin, — deb yozadi tadqiqotchi X (sobiq Twitter)da. — Aslini olganda, u o‘z askarlarini tirik o‘q-dori kabi ko‘rib chiqmoqda».

Bu xulosaga Carnegie Endowment’ning katta ilmiy xodimi Maykl Kofman ham qo‘shilmadi. Uning so‘zlariga ko‘ra, 2025 yilda Rossiyada shartnoma asosidagilarni oylik jalb qilish sur’ati 30–35 ming kishi atrofida baholanmoqda. Bu esa qo‘shinlar guruhini kengaytirish imkonini bermaydi, chunki oylik qaytarib bo‘lmaydigan yo‘qotishlar 25 ming kishidan oshib ketadi. «Rossiya qo‘shinlar sonini ko‘paytirishdan ko‘ra, yo‘qotishlarni qoplashga majbur bo‘lmoqda», — deb hisoblaydi ekspert.

NATOning yuqori martabali vakili bundan avval Britaniyaning BBC mediakompaniyasiga ma’lum qilishicha, razvedka ma’lumotlariga ko‘ra, Ukrainadagi janglarda halok bo‘lgan va yaralangan rus harbiylari umumiy soni 1,15 million kishiga yaqinlashmoqda. Uning ta’kidlashicha, Rossiya armiyani shunday sur’atda to‘ldirmoqdaki, bu sur’at amalda ko‘rilgan yo‘qotishlarni zo‘rg‘a qoplashgagina yetadi.