Rossiya benzin va dizel eksportiga qo‘yilgan taqiqni to‘rtinchi marta uzaytirdi

Rossiya avtomobil benzini va dizel yoqilg‘isi eksportiga qo‘yilgan vaqtinchalik taqiqni 2026 yilning 28 fevraligacha uzaytirdi. Bu qaror «ichki yoqilg‘i bozorida barqaror vaziyatni saqlab qolish» bilan izohlangan.

Mamlakatdan benzin olib chiqish barcha eksportchilar, shu jumladan, bevosita ishlab chiqaruvchilar uchun ham amal qiladi. Dizel yoqilg‘isi bo‘yicha cheklovlar esa neft mahsulotlarini bevosita ishlab chiqaruvchilarga nisbatan qo‘llanmaydi.

Eksport taqiqi 28 dekabrdan boshlab kuchga kirdi. Bunda benzin eksportiga qo‘yilgan vaqtinchalik cheklov xalqaro hukumatlararo bitimlar doirasida amalga oshiriladigan yetkazib berishlarga nisbatan tatbiq etilmaydi.

Rossiya bosh vaziri o‘rinbosari Aleksandr Novak 2025 yil 25 dekabr kuni Rossiyada neft mahsulotlari bozori hozirda muvozanatlashganini, avval ishlatilgan zaxiralar esa bir yil avvalgidan ham yuqori darajagacha tiklanganini ma’lum qilgandi. Uning ta’kidlashicha, avgust–sentabr oylaridagi talab yuqori bo‘lgan davrda bozor «qo‘lda boshqarish» usulida tartibga solingan.

Urush fonida Rossiyaning benzin eksportiga taqiq kiritishi

Rossiyada benzin eksportiga taqiq – Ukraina bilan urushda bir qator neftni qayta ishlash zavodlari hujumga uchrashi ortidan 2024 yil fevral oyida kiritilgan. Bunda YeOII mamlakatlari, O‘zbekiston va Mo‘g‘ulistonga xalqaro shartnomalar bo‘yicha yetkazib berish istisno etib belgilangan.

Dastlab taqiq 2024 yil 1 martdan 31 avgustgacha amal qilishi ko‘zda tutilgandi, lekin dronlar hujumiga uchragan NQZlar yana to‘liq quvvatda ishlay boshlagach, ichki bozordagi to‘yinish ortidan may oyiga kelib taqiq yechilgandi.

Avgust oyiga borib RF hukumati benzin eksportini yana to‘xtatdi va taqiq 2025 yil 28 fevralgacha amal qilishi belgilandi. Keyinchalik bu muddat 2025 yil 31 avgustgacha uzaytirildi. Cheklov bungacha treyderlar va neft bazalariga taalluqli bo‘lgan bo‘lsa, endi neft mahsulotlari ishlab chiqaruvchilarga nisbatan ham tatbiq etila boshladi. Sentyabr oyi oxirida cheklovlar 2025 yil oxirigacha uzaytirildi.

Avvalroq bir qator mintaqalarda ishlab chiqarishning pasayishi va benzin taqchilligi fonida Rossiya hukumati ichki yonilg‘i bozorini qo‘llab-quvvatlash uchun bir qator chora-tadbirlarni tayyorlayotgani xabar qilingandi. Xususan, Uzoq Sharqdagi bir nechta nazorat-o‘tkazish punktlari orqali Xitoy, Janubiy Koreya va Singapurdan olib kelingan benzinga 5 foizlik bojxona to‘lovidan voz kechish taklif qilingandi.