O‘zbekiston atom elektr stansiyasining yana ikkita energoblokini qurishga qaror qildi. Bu haqda respublika energetika vaziri Alisher Sultonov Kun.uz’ga intervyuda xabar berdi. Avvalroq, «Rosatom» (RF) faqat ikkita energoblokdan iborat kompleksni qurishi ma'lum qilingandi.
O‘zbekistondagi birinchi AES har biri 1 200 MVt quvvatga ega «3+» avlodidagi 1200-suv energetik reaktorli energoblokdan iborat bo‘ladi. Birinchi energoblokni 2028 yilgacha ishga tushirish rejalashtirilmoqda, ikkinchisi - 2030 yil. O‘zbekiston va Rossiya atom elektr stansiyasi uchun qurilish maydonchasini aniqladi. Bu Jizzax viloyatining Tuzkon ko‘li yaqinidagi hudud bo‘ladi.
«Bizda 1200 MVt.dan ikkita blok, so‘ng yana ikkita blok bo‘ladi. Maydoncha u yerda to‘rtta blokni joylashtirish hisobidan kelib chiqib tanlanmoqda», – dedi Sultonov.
Keyingi ikkita blokka kamroq vaqt ketadi hamda nisbatan ozroq xarajatlarni talab qiladi. Sababi, infratuzilma yo‘lga qo‘yilib, mexanizm ishga tushgan bo‘ladi, deya qo‘shimcha qilib o‘tdi vazir.
«AES qurish bo‘yicha biz kechikdik. 15-20 yilga kechikdik. Buni prezident ham bir necha bor aytdi. Biz o‘tgan vaqt davomida juda ko‘p kadrlarni yo‘qotdik, ilm-fanni, yadro fizikasini butunlay yo‘qotib qo‘yishimiz mumkin edi. Tadqiqot reaktorimiz yopilish arafasida edi. Prezidentimiz sa'y-harakati bilan bu saqlab qolindi», – deya ta'kidlab o‘tdi vazir.
«Albatta, yadro qurilmalari uchun tabiiy resurslar - uranga ega bo‘lgan holda, mamlakatda AES qurish masalasini ko‘rib chiqmaslik xato bo‘lgan bo‘lardi», – deya hisoblaydi u.
Sultonovning qayd etishicha, AES qurilishi masalasi juda chuqur o‘ylangan, u bir lahzada qabul qilinmagan. «Uni xalq muhokamasiga chiqarishdan avval juda chuqur tahlil qilindi. Biz bir yarim - ikki yil davomida maslahatlashdik. Ularda atom energetikasini rivojlantirish strategiyasi belgilandi», – dedi suhbatdosh.
Uning so‘zlariga ko‘ra, bu O‘zbekiston energetik sohasida revolyutsion o‘zgarishdir.
«Bu stansiyalarni qurish masalasi hozirgi kunda juda dolzarb. Stansiyada eng arzon energiya ishlab chiqariladi va u uzoq muddat davomida kafolatlangani bo‘ladi. Bu bizning farzandlar va nabiralar ham shug‘ullanadigan loyiha», – dedi Sultonov.
Bundan oldin, Jizzax viloyatida qurilishi rejalashtirilayotgan atom elektr stansiyasi O‘zbekiston AES nomini olishi ehtimolga yaqin ekani xabar qilingandi.
Ma'lumot uchun: Alisher Sultonovning Kun.uz’ga bergan intervyusi yaqin vaqt ichida to‘liq holda taqdim etiladi.
