«Фермернинг югургани эмас, ҳокимбуванинг буюргани»: Паст Дарғомда ҳоким минглаб гектар ерларни «дўсти»га олиб бермоқдами?

Паст Дарғом туманига Шунқор Худойбердиев ҳоким этиб тайинлангандан сўнг таҳририятимизга ушбу тумандан фермерлар ва тадбиркорларнинг мурожаатлари кескин кўпайди. Уларнинг барчаси туман раҳбари томонидан таниш-билишчиликка кенг йўл очилгани, бунинг ортидан норматив-ҳуқуқий ҳужжатларга беписанд қаралиб, тадбиркорлар ва фермерларнинг ҳуқуқи топталаётганидан ёзғиришмоқда.

Масалан, Раъно Бердиевани олайлик. У — Паст Дарғом туманидаги «Алишер Райҳон боғи» фермер хўжалиги раҳбари. Уч йил муқаддам яхши ниятлар билан фермер хўжалиги ташкил этиб, 2 гектар жойда боғ барпо этган. Яримпакана интенсив боғ жорий йилдан ҳосилга кира бошлади. Бунгача ҳали ҳосилга кирмаган боғи номидан бозордан мева-чева сотиб олиб, турли ярмаркаларда қатнашгани, пилла боқиб давлатга топшириб келганини айтиб ўтди.

Бироқ туман ҳокимлиги энди бу боғни яроқсиз, деб топмоқда. Тан олиш керак, боғ қатор оралари меҳр билан парвариш қилинган. Бирорта бўш жой кўрмайсиз. Яроқсизлиги аниқ, бироқ тегинилмаётган боғлар Паст Дарғомда анчагина. Лекин нимагадир айнан мана шу атрофдаги боғлар яроқсиз, деб топилмоқда.

Ҳукуматнинг шу йилги қарорига кўра, ер майдонларини мақбуллаштириш баҳонасида шу ва шу ҳудуддаги бошқа боғлар Ҳамза Ҳожимаматов бошлиқ «Чортут» фермер хўжалигига бирлаштирилмоқда. Эндигина ҳосилга кирган боғлар ва узумзорлар бузилиб, бўшаган ерларга чорвачиликка ихтисослашган «Чортут» фермер хўжалиги пахта экар эмиш.

Энг қизиғи, гарчи, боғбонлар ерни «Чортут» фермер хўжалигига топшириш учун розилик аризаси беришмаган бўлса ҳам, туман ҳокимининг қарорида айнан шундай қилингани акс этган. Ҳолбуки, боғдорчилик билан шуғулланаётган фермерларнинг аксарияти ўзларининг боғларини «Алишер Райҳон боғи» фермер хўжалигига қўшиш учун ариза ёзишган.

Агар уларга тегишли боғлар «Алишер Райҳон боғи» фермер хўжалигига қўшилса, боғларнинг умумий майдони 10 гектардан ортади ва ҳукумат қарорига мос тушади. Бироқ туман ҳокимлиги фермерларнинг аризасини инобатга олмасдан ерларни шунчаки Ҳамза Ҳожимаматов бошчилигидаги «Чортут» фермер хўжалигига бирлаштирмоқда.

Маҳаллий аҳоли фермер Ҳамза Ҳожимаматов ва туман ҳокими Шунқор Худойбердиевнинг дўсти эканлигини ва ҳоким ҳеч қачон дўстидан воз кечиб, бир бегона аёлга ерни бериб қўймаслигини писанда қилишмоқда.

Балки бунга ишониш мумкиндир. Чунки туман ҳокими Шунқор Худойбердиев нафақат бу ерларни, мақбуллаштириш асносида бошқа фермерлардан захирага олинган бошқа ерларни ҳам қўшганда, 2200 гектардан зиёд ерни Ҳамза Ҳожимаматов раҳбарлик қилаётган «Чортут» фермер хўжалигига бериш ҳақидаги қарорга имзо чеккан.

Kun.uz мухбири туман ҳокими Шунқор Худойбердиев билан суҳбатлашган чоғда у Ҳамза Ҳожимаматов «етук фермер эканлиги»ни таъкидлаб, уни бу ишларга кўндириш учун «бор санъатини» ишга солганини маълум қилган эди.

У ва туман ҳокимининг қишлоқ хўжалиги масалалари бўйича ўринбосари Ҳусан Бўриев шу вақтгача туманда қишлоқ хўжалиги учун ерлар нотўғри тақсимлаб келинганини таъкидлашиб, туманда қишлоқ хўжалиги соҳаси бутунлай издан чиқиб, давлат шартномавий режаларини бажаришда сусткашликка йўл қўйилаётганини, шу сабабли қишлоқ хўжалиги ерлари қайтадан мақбуллаштирилаётганини, шу йўл билан туманда бу борада тартиб ўрнатилаётганини билдиришган эди.

Фермерларнинг ерни топшириш учун розилиги олинмасдан, бироқ «розилиги олинди» деган сохта аризалар билан мақбуллаштириш тўғрисида туман ҳокими қарори чиқариб юборилаётганини эса Ҳ.Бўриев Kun.uz мухбирига «тезроқ пахтани экиш керак, бу фермерлар қачон ерни топшираркан, деб кутиб ўтиришга, уларнинг кетидан битта-битта югуришга вақт борми?» дея тушунтирган.

Раъно Бердиева 13 февраль куни вилоят ҳокими сайёр қабулида Эркинжон Турдимовга мурожаат қилган, вилоят ҳокими уни тинглаган, мутасаддиларга «опанинг боғини қайтаринглар», деган ва масаласини ҳал этиш учун сектор раҳбари — туман прокурорига топшириқ берган. Бироқ топшириқ шу пайтгача бажарилмаган.

Фермернинг маълум қилишича, у айни масалада сўнгги марта туман ҳокими олдига борганида ҳоким «яна шу масалада олдимга келсангиз, боғга «Магнум» трактор солиб ҳайдаб ташлайман», деган.

Паст Дарғомга мурожаатларни ўрганиш учун борганимизда ерли аҳоли, меҳнаткашлар фермер Ҳамза Ҳожимаматов ўз ерларида одамларни гектарига бор-йўғи 20 минг сўм ойлик билан ишлатаётганини ва ҳаттоки шу пулни ҳам бермасдан одамларни сарсон-у саргардон қилаётгани ҳақида гапириб беришди.

Вазият модомики шундай экан, улар тер тўкиб қилган меҳнати учун ҳақ олмаса, бирор фойда қилишмаса қайси йўл қолади? Албатта, Россия ёки бошқа чет давлатга ишлашга кетишади. Бу эса Президентнинг «кўпроқ ишчи ўрин яратинглар, кўпроқ ёшларни иш билан таъминланглар», деган сиёсатига зид, албатта.

Ҳар бир раҳбар халқ билан бирга бўлиши республика сиёсати даражасига кўтарилган бир пайтда Паст Дарғом туман ҳокимлиги биноси баланд панжаралар билан иҳоталаб олинган. Бинога кириш қийинлигидан бирор фуқаро ҳоким билан юзма-юз бўлиб дардини айта олмайди.

Ҳолбуки, Президент Шавкат Мирзиёев ўз чиқишларида раҳбарлар халқнинг дардига қулоқ тутиши кераклигини бот-бот такрорлаб келади. Бутун бир йил халқ билан мулоқот масалаларига бағишланди, халқ қабулхоналари очилди.

Вилоят ҳокими Эркинжон Турдимов ҳам республика раҳбарлари ичра халқ билан мулоқот қилиш, сайёр қабул ўтказиш масалаларида ўрнак бўлиб келмоқда. Вилоят ҳокимининг ўзи матбуотдаги энг резонансли масалаларга шахсан эътибор қаратиб, масалани адолатли ҳал қилишга кучларни сафарбар қилмоқда.

Паст Дарғомда эса бундан ўрнак олинмай, ишлар эскичасига ташкил қилинмоқда ва ҳозирча ҳеч ким уларнинг мушугини «пишт» дея олмаяпти.

Нима ҳам дердик: Паст Дарғомдан келаётган мурожаатлар ҳали жуда кўп. Биз уларни навбати билан эълон қилишда давом этаверамиз.

Шуҳрат ШОКИРЖОНОВ,

Kun.uz мухбири