«Befoyda va o‘lim xavfini oshirishi mumkin» - O‘zbekistonda gidroksixloroxin davolash protokolidan chiqarildi

«Tez yordam» ko‘rsatuvining navbatdagi sonida gidroksixloroxin dorisining zarari haqida so‘z bordi, deb xabar bermoqda Kun.uz muxbiri.

Innovatsion sog‘liqni saqlash milliy palatasi vakili Klara Yodgorovaga ko‘ra, Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti gidroksixloroxinning koronavirusni davolashdagi salbiy ta'sirini tasdiqlagach, bu dori O‘zbekistonda amal qilayotgan eng so‘nggi qo‘llanmadan ham chiqarib tashlangan.

«Pandemiya avvalida koronavirusni davolash uchun aniq dori vositasi yo‘q edi. Shunda mavjud dori vositalari, xususan, xloroxin, gidroksixloroxin, azitromitsin kabilarni birinchi bo‘lib Xitoyda qo‘llash boshlandi. Keyinchalik ular Yevropa davlatlarida ham qo‘llanila boshlandi.

Mart oyida JSST ushbu preparatlarning samaradorligi bo‘yicha dalillar olish uchun «Xalqaro hamdo‘stlik tadqiqoti»ni boshladi. 96 ming koronavirus bemorlarining ma'lumotlari jamlanib, AQShning Harvard va Shveytsariyaning Tsyurix universiteti olimlariga taqdim qilindi.

O‘rganishlar natijasida olimlar bu dorilarning nafaqat samara bermasligini, balki bemorlarda o‘lim xavfini oshirishi mumkinligini aniqlashdi. Bu preparatlardan foydalanish Fransiyada to‘xtatildi, Germaniya millionlab dorilarni ishlab chiqaruvchilarga qaytarib berdi, AQSh olimlari ham bu doriga o‘z e'tirozini bildirdi. Mazkur tadqiqot natijasi tibbiyot olamida nufuzli bo‘lgan The Lancet jurnalida ham chop etildi.

Shularni hisobga olgan holda, JSST 27 may kuni yangi vaqtinchalik qo‘llanma chiqarib, barcha davlatlarga shuning asosida o‘z davolash standartlarini qayta ko‘rib chiqishni tavsiya qildi.

Milliy palata ekspertlari va Sog‘liqni saqlash vazirligi ishchi guruhi birgalikda 30 iyun kuni ikkita yangi qo‘llanma – COVID-19’ni yengil shaklda o‘tkazib, uyda davolanayotganlar va og‘ir formada statsionarda davolanayotganlar uchun qo‘llanmalar ishlab chiqdi. Ulardagi ma'lumotlar 13 iyul kuni Soqg‘lini saqlash vaziri buyrug‘i bilan tasdiqlanib, chop etildi. Mazkur qo‘llanmada gidroksixloroxin olib tashlangan», – dedi Yodgorova.

Ko‘rsatuv boshlovchisi – Mass-media fondi rahbari Komil Allamjonovning jurnalist Nikita Makarenkoga asoslangan holda ma'lum qilishicha, gidroksixloroxin oxirgi davolash qo‘llanmasidan chiqarib tashlangan bo‘lsa-da, uyda davolanayotgan bemorlarga tarqatilishi kutilayotgan dorilar to‘plamiga kiritilganicha qolmoqda.

Bunga javoban Klara Yodgorova respublika maxsus komissiyasi bu dorini to‘plamdan chiqarishi kerakligini aytdi.

«O‘zbekistondagi barcha tibbiyot muassasalari – Sog‘liqni saqlash vazirligi tizimidagi shifoxonalar ham, xususiy shifoxonalar ham oxirgi tasdiqlangan davolash qo‘llanmasiga rioya qilgan holda ish ko‘rishi shart.

O‘ylaymanki, respublika maxsus komissiyasi yangi qo‘llanmaga asoslangan holda bepul tarqatiladigan dorilar to‘plamini qayta ko‘rib chiqib, bu dorini tarqatishni to‘xtatadi», – dedi mutaxassis.

Dastur davomida mazkur masalaga aniqlik kiritish uchun Respublika maxsus komissiyasi a'zosi, professor Feruza Hamroboyeva bilan bog‘lanildi. U preparatning salbiy jihatlari haqida bildirilgan fikrlarga qo‘shilishini bildirdi.

Hamroboyevaning so‘zlariga ko‘ra, savdo nomi «Plakvenil» bo‘lgan dori O‘zbekistondagi davolash protokoliga kiritilgan ilk davrda fevraldagi izlanishlarga asoslanilgan va u paytda samarali deb topilgan dori vositalari kam bo‘lgan.

«Hali-hanuzgacha bu dori protokolda edi. 13 iyulda davolash protokoli yangilanguncha bu dori davolash vositasi sifatida qo‘llanilgan. Dastlabki davrda bu oqlangan edi. Sababi dorilar yo‘q, nima qilish, qanday qilib odamlarni qutqarish mumkinligi to‘g‘risida savollar ko‘p edi. Balki shu paytgacha bizning bemorlarda dorining qarshi ko‘rsatkichlari aniq bo‘lmagani uchun shu paytga qadar saqlab kelingandir. Bu savolga men ham aniq javob bera olmayman.

Bugungi kelib, gidroksixloroxinning qarshi ko‘rsatmalarini hammamiz bilamiz. 13 iyulda dori davolash protokolidan olib tashlangan. Bugun esa 21 iyul. Rasmiy protokol ko‘rib chiqilgan va bepul tarqatiluvchi 4 talik dori-darmon guruhi ichidagi gidroksixloroxin davolash protokolidan chiqarildi», – dedi Feruza Hamroboyeva.

Uning qo‘shimcha qilishicha, koronavirusni davolash uchun bugun tanlangan yo‘l hozir to‘g‘ri deb qabul qilingan bo‘lsa, vaqti kelib bu fikrlar ham o‘zgarishi mumkin.

Ma'lumot uchun, O‘zbekistonda koronavirusdan uyda davolanayotgan bemorlar uchun bepul beriladigan dorilarning 50 mingta to‘plami tayyorlab qo‘yilgan, ular tez orada tarqatilishi kutilayotgan edi.

Mavzuga doir: