Жаҳон | 10:52 / 29.12.2022
6392
3 дақиқада ўқилади

«Газпром»нинг МДҲдан ташқари мамлакатларга экспорти деярли икки баробар камайди

2022 йилда «Газпром» МДҲ бўлмаган мамлакатларга ўтган йилга нисбатан 46 фоизга камроқ газ экспорт қилди. Бу компаниянинг бутун тарихидаги антирекорддир. Евроиттифоқ мамлакатларига етказиб бериш энг кўп - 2,5 баравар камайди.

Фото: Газпром

2022 йил якунларига кўра, «Газпром» МДҲдан ташқари давлатларга (собиқ СССР таркибига кирмаган мамлакатларга) 100,9 миллиард куб метр газ экспорт қилди, деди 28 декабрь, чоршанба куни компания раҳбари Алексей Миллер. Ўтган йили бу кўрсаткич 46 фоизга кўп – 185,1 миллиард куб метрни ташкил қилган. Шундай қилиб, компаниянинг бутун тарихида антирекорд ўрнатилди: ҳатто 1990 йилда ҳам 110 миллиард куб метр газ экспорт қилинган.

Евроиттифоқ мамлакатларига етказиб бериш энг кўп - 2,5 баравар камайди. 2022 йилда «Газпром» Европа Иттифоқига атиги 61 миллиард куб метр газ етказиб беради, 2021 йилда бу кўрсаткич 146 миллиард куб метрга тенг эди. Йилнинг иккинчи ярмида нархларнинг ошиши ҳам Туркияга етказиб беришни қисқартирди - «Коммерсант» газетасига кўра, 19,5 фоизга, 21,5 миллиард куб метргача. Ўтган йилда «Газпром» экспорти фақат Хитойга ўсди, у ерда декабрь ойининг маълум кунларида етказиб бериш ҳажми алоқа даражасидан ошиб кетди.

2023 йилда, «Коммерсант»нинг ёзишича, «Газпром» экспорти янада қисқариши мумкин. Ҳозирда «Газпром» Европа Иттифоқига кунига тахминан 68 миллион куб метр газ етказиб беради ва Ямал-Европа газ қувури ишга туширилмагунча ёки Украина орқали транзит ўтказилмаса, бу ҳажмни сезиларли даражада ошириш мумкин эмас - бу ҳозирги сиёсий вазиятда деярли мумкин эмас. 

Шундай қилиб, агар Хитойга экспорт ҳажми 25 миллиард куб метрга етиши кутилса, Туркия ва Европа Иттифоқига етказиб бериш бир хил даражада қолса, «Газпром»нинг МДҲдан ташқари давлатларга умумий экспорти 75 миллиард куб метргача камайиши мумкин. Шу билан бирга, Европа Иттифоқига газ етказиб бериш бўйича Россия биринчи марта АҚШдан ўтиб кетади, ундан ЕИ 2022 йилда тахминан 56 миллиард куб метр суюлтирилган газ (СТГ) олган.

Газ экспорти пасайиб бораётган бир шароитда, "Газпром" қазиб олишни қисқартирмоқда. 2022 йилда унинг ҳажми ўтган йилга нисбатан 20 фоизга кам бўлади: 514,8 миллиард куб метрга нисбатан 412,6 миллиард куб метр. Бу, шунингдек, компаниянинг 2015 йилда 418,5 миллиард куб метр ишлаб чиқарилган аввалги антирекордидан ҳам пастдир.

«Бу газ мамлакатимиздаги истеъмолчилар олдидаги барча мажбуриятларимизни бажаришимиз ва экспорт учун зарур ҳажмларни етказиб беришимиз учун етарли бўлади», деди Миллер. Унга кўра, 2022 йил охиригача компания россиялик истеъмолчиларга 243,1 миллиард куб метр газ етказиб беради.

Мавзуга оид