O‘zbekiston transafg‘on temir yo‘li qurilishini boshlaganini rad etdi

Qurilish boshlangani haqidagi xabarni qator OAV va ijtimoiy tarmoqlardagi kanallar Pokistonning The News International nashriga tayangan holda tarqatdi.

“O‘tgan haftada O‘zbekiston transafg‘on temir yo‘li qurilishini boshladi. Umumiy qiymati 5 milliard dollarga teng magistral loyiha Markaziy Osiyoni Pokiston portlari bilan birlashtiradi. Shu munosabat bilan Termiz shahrida transport va logistika sohasidagi hamkorlik masalalarini muhokama qilish maqsadida O‘zbekiston – Afg‘oniston – Pokiston delegatsiyalarining uchrashuvi bo‘lib o‘tdi”, deyiladi O‘zA The News International'ga asoslanib tarqatgan xabarda.

Kun.uz bog‘langan Transport vazirligi axborot xizmati rahbari Navro‘z Ashurmatov bu xabar asossiz ekanini ma’lum qildi. Uning so‘zlariga ko‘ra, 26–27 mart kunlari Termiz shahrida O‘zbekiston, Afg‘oniston va Pokiston vakillari ishtirokida muhokama uchrashuvlari bo‘lib o‘tgan. Unda asosan transport-logistika sohasidagi hamkorlik, jumladan, O‘zbekiston, Afg‘oniston va Pokiston davlatlari hududi bo‘ylab avtomobil transportida xalqaro yuk tashuvlari jarayonida yuzaga kelayotgan muammolar va ularni hal etish masalalari muhokama etilgan.

“Muhokamalar jarayonida transafg‘on temir yo‘li qurilishi O‘zbekiston, Afg‘oniston va Pokiston iqtisodiyotiga qanday naf keltirishi har uch davlat vakillari tomonidan aytilgan. Shuningdek, Afg‘oniston va Pokiston vakillari turli taqdimotlar o‘tkazishgan. Ammo bu O‘zbekiston transafg‘on temir yo‘li qurilishini boshladi degan xabarga asos bo‘la olmaydi”, dedi Navro‘z Ashurmatov.

Uning qo‘shimcha qilishicha, xabarda yozilgan gaplar va transafg‘on temir yo‘li qurilishiga 5 milliard dollar sarflanishi haqidagi ma’lumot haqiqatga to‘g‘ri kelmaydi.

“O‘zbekiston transafg‘on temir yo‘li qurilishi tashabbuskori hisoblanadi. Bu temir yo‘l qurilsa, O‘zbekiston iqtisodiyotining rivojlanishini keskin jadallashtirib yuboradi. Shu uchun O‘zbekiston tomoni bu temir yo‘l qurilishi masalasida Afg‘oniston va Pokiston tomoni bilan jadal muzokaralar olib boryapti. Temir yo‘l o‘tadigan manzillarning xaritalari, shuningdek, Pokiston temir yo‘llari bizning temir yo‘llardan biroz tor, shunga ko‘ra transafg‘on temir yo‘li kengligi qanday ko‘rinishda bo‘ladi, shu kabi masalalar muhokama qilinyapti”, deydi Transport vazirligi axborot xizmati rahbari.

Eslatib o‘tamiz 2021 yil 2 fevral kuni Toshkent shahrida O‘zbekiston, Afg‘oniston va Pokiston o‘rtasidagi yuqori darajadagi muzokaralar natijalari bo‘yicha “Mozori Sharif – Kobul – Peshovar” temir yo‘lini qurish bo‘yicha qo‘shma harakatlar rejasi (“Yo‘l xaritasi”) qabul qilingandi.

Unga ko‘ra, qariyb 600 km uzunlikda quriladigan temir yo‘lning loyihasiga 4,8 milliard dollar jalb qilish ko‘zda tutilgan.

“Mozori Sharif – Kobul – Peshovar” temir yo‘lining qurilishi Janubiy Osiyo va Yevropa davlatlari o‘rtasida Markaziy Osiyo orqali yuk tashishga sarflanadigan vaqtni va qiymatni kamaytiradi. Jumladan, ekspertlarning taxminlariga ko‘ra, Afg‘oniston transport va infratuzilmaviy salohiyatini to‘liq ro‘yobga chiqarish natijasida, O‘zbekistondan Pokistonga yuklarni tashish vaqtini 30-35 kundan 10-15 kungacha qisqaradi. Yangi temir yo‘l orqali yuklarni tashish Rossiya va Pokiston o‘rtasida transport xarajatlarini 15-20 foizga, Markaziy Osiyo va Pokiston davlatlari o‘rtasida esa 30-35 foizga kamaytirishi mumkin.

Bundan tashqari, O‘zbekiston temir yo‘llari orqali Janubi-Sharqiy Osiyo va Sharqiy Yevropa mamlakatlari o‘rtasida yuk tranzitining o‘sishi ham bashorat qilinmoqda. 2020 yilda Afg‘oniston orqali 4 mln tonna yuk tashilgan. Dastlabki ma’lumotlarga ko‘ra, “Mozori Sharif – Kobul – Peshovar” temir yo‘li ishga tushirilganidan keyin dastlabki yillarda ushbu yo‘nalish bo‘yicha yuk tashish hajmi 10 mln tonnaga yetishi mumkin.

Ma’lumot uchun, 2021 yil dekabr oyida Islomobodda Islom hamkorlik tashkilotining sammiti doirasida O‘zbekiston transport vaziri Ilhom Mahkamov va “Tolibon” tashqi ishlar vaziri vazifasini bajaruvchi Amir Xon Muttaqiy o‘rtasida uchrashuv o‘tkazilgan.

O‘shanda The News International nashri bergan xabarga ko‘ra, O‘zbekiston tomoni 2022 yilning bahorida “Termiz – Mozori Sharif – Kobul – Peshovar” temir yo‘li qurilishini boshlash va texnik ishlar uchun afg‘onistonlik kadrlarni tayyorlash vazifasini zimmasiga olgan. Bu ma’lumot O‘zbekiston tomonidan rasman tasdiqlanmagan.

Mart oyi boshida prezident Shavkat Mirziyoyev Pokistonga tashrif buyurgan va mamlakat bosh vaziri Imron Xon bilan strategik sheriklik to‘g‘risida qo‘shma deklaratsiya imzolagandi.