O‘zbekiston | 18:10 / 20.10.2019
53685
11 daqiqa o‘qiladi

Toshkentda non narxi oshishi, mudom notinch Yaqin Sharq, Yevropada «supershanba» va haftaning boshqa xabarlari

Yakunlanayotgan hafta ham barcha haftalarda bo‘lganidek muhim jarayonlarga boy bo‘ldi, jahonning turli nuqtalarida ham, O‘zbekistonda ham e'tiborga molik voqealar bo‘lib o‘tdi. Kun.uz o‘tgan haftaning eng asosiy va diqqat markazida turgan mavzulari bo‘yicha haftalik dayjestni taqdim etadi.

Qozog‘iston bilan bir vaqtda O‘zbekistonda ham non narxi oshdi

Hukumat qarori iste'mol mahsulotlariga o‘z ta'sirini ko‘rsatdi. Endi davlat fermerlardan va donni qayta ishlash korxonalaridan don sotib olish narxini sun'iy ravishda ushlab turmaydi. 

15 oktabr kunidan Toshkent do‘konlarida «buxanka» non narxi 1350–1500 so‘mdan sotilishi boshlandi.

Endilikda 14 yoshgacha bo‘lgan bolalari uchun tayinlangan nafaqani oluvchi oilalarga hamda belgilangan eng kam yoshga doir pensiya miqdorida pensiya oluvchilarga ham 50 ming so‘m miqdorida har oylik pul kompensatsiyasi joriy etiladi hamda ularning nafaqa va pensiyalari miqdori 50 ming so‘mga ko‘payadi.

Moliya vazirligi huzuridagi budjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasining ijro etuvchi direktori Bahrom Ashrafxonov non narxi qaysi zaruriyat tufayli oshirilayotganini izohladi.

Lisenziyasi olingan Otajonov va litsenziyasi qaytarilgan Otajonov

13 oktabr kuni taniqli xonanda Ozoda Saidzoda kechirilishi va unga yana erkin ijod qilish imkoniyati taqdim etilishi ortidan, 14 oktabr kuni boshqa bir xonanda Jahongir Otajonovning litsenziyasi tugatildi. Bunga sabab sifatida u ijtimoiy tarmoqlarda o‘zini san'atkor odobiga, milliy qadriyatlarga yot bo‘lgan harakatlari (u ijtimoiy tarmoq orqali chiqish qilib, «Ollaring mani litsenziyamni, maza qillaring, agar shu bilan madaniyatli bo‘lsalaring. Man xursand bo‘laman... xalq madaniyatli bo‘lib ketib qolsa shu bilan...» degandi) tufayli jazolangandi.

Ammo 16 oktabr kuni «O‘zbekkonsert»da shoshilinch majlis chaqirildi va Jahongir Otajonov va unga qo‘shib avvalroq litsenziyasidan mahrum qilingan Shahlo Ahmedova, Abdulla Qurbonov hamda Halima Ibrohimovaning litsenziyalari qaytarib berildi.

Qayd etish kerakki, Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi direktori Komil Allamjonov Jahongir Otajonovni qo‘llab-quvvatlagan, undan tashqari boshqa blogerlar ham xonandaning yonini olib chiqishgandi.

Prezidentning Ozarboyjonga va Surxondaryoga safarlari

Oktabr oyining birinchi qismida Turkmaniston poytaxti Ashxobod shahrida MDHning navbatdagi sammitida ishtirok etib qaytgan Shavkat Mirziyoyev o‘tgan hafta davomida yana ikki tashrifni amalga oshirdi.

Prezident dastlab, 14-15 oktabr kunlari Ozarboyjon poytaxti Bokuga Turkiy tilli davlatlar hamkorlik kengashining yettinchi sammitida qatnashish uchun bordi. Shu kuni kechqurun mezbon Ilhom Aliyev kengashga a'zo mamlakatlar davlat va hukumat rahbarlarini mehmon qildi. Bu norasmiy uchrashuv doirasida Shavkat Mirziyoyev Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo‘g‘an bilan uchrashdi.

Sammitda O‘zbekiston Respublikasining Turkiy kengashga to‘la huquqli a'zo sifatida qo‘shilishi to‘g‘risida qo‘shma bayonot qabul qilindi.

Prezident xorij safaridan qaytib kelishi bilanoq Surxondaryoga bordi. 17-18 oktabr kunlarida janubiy viloyatda bo‘lgan prezident Termiz shahrida Surxondaryo viloyati va tumanlar hokimlari, sektorlar rahbarlari, respublikadan kelgan mutasaddilar, faollar ishtirokida yig‘ilish o‘tkazdi.

Yaqin Sharq hamon jahon xaritasining eng notinch o‘chog‘i bo‘lib qolmoqda

9 oktabr kuni kurdlarga qarshi amaliyot boshlagan Turkiya AQSh tomonidan sanksiyalar qo‘llangach, murosa qilishga majbur bo‘ldi. 

17 oktabr kuni AQSh vitse-prezidenti Mayk Pens rahbarligidagi Amerika delegatsiyasi Anqarada Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo‘g‘an bilan muzokara o‘tkazdi va uning yakunlariga ko‘ra, Turkiya «Tinchlik bulog‘i» amaliyotini 5 kunga (120 soat) to‘xtatadigan, AQSh esa bu vaqt ichida kurdlarni Suriya va Turkiya chegarasidan olib ketadigan bo‘ldi. Ammo kelishuvning keyingi kunidayoq turklar va kurdlar bir-birini kelishuvni buzishda ayblab chiqdi.

Bu orada AQShni xiyonatda ayblagan kurdlar Suriya Arab Respublikasi hukumati bilan sulh tuzdi, Bashar Asad armiyasi va Rossiya harbiylari amerikaliklar tashlab ketgan shaharlarni egalladi.

Shanba kuni Qaysari viloyatiga tashrifi chog‘ida Erdo‘g‘an yana bir bor «agar kurdlar seshanba kuni kechqurungacha ham o‘z pozitsiyalarini tark etishmasa, qurolli harakatlar tiklanishi va terrorchilarning boshi olinishi» haqida ultimatum bilan ogohlantirdi.

Ayni vaqtda AQSh Senatida Trampning partiyadoshlari bo‘lgan respublikachilar ham Oq uyning Suriyadagi siyosatidan norozi bo‘lmoqda va prezident ma'muriyatini Yaqin Sharqdagi pozitsiyalarni boy berishda ayblamoqda.

Kataloniya, Livan va Chilida tartibsizliklar

14 oktabr kuni 2017 yilda Ispaniyadan ajralib chiqish to‘g‘risida referendum uyushtirgan Kataloniya siyosatchilari qamoq jazosiga hukm qilingach, Barselonadagi norozilik aksiyalari boshlandi.

Katalonlar mustaqillik uchun kurashgan qahramonlariga 9 yildan 13 yilgacha bo‘lgan qamoq jazolari tayinlanganini keskin qarshi olishdi va namoyishlar katta tartibsizlikka aylanib ketdi. Namoyishchilar aeroportni qamal qilishdi, ko‘chalarda avtomobillarga o‘t qo‘yildi, politsiya bilan qonli to‘qnashuvlar boshlanib ketdi. 

18 oktabr kuni, namoyishlarning beshinchi kunida Barselona shahri ko‘chalaridagi namoyishlarda 500 mingga yaqin kishi qatnashdi va Ispaniya hukumatidan muxtoriyat talab qildi. Bu harakatlar shahardagi hayotni to‘xtatib qo‘ygan, namoyishlar Ispaniya chempionati o‘yinlariga ham ta'sir qilmoqda. Jumladan, 26 oktabr kuni Barselonada o‘tkazilishi kerak bo‘lgan «Barselona» va «Real» o‘rtasidagi klasiko bahsi ham xavfsizlik nuqtayi nazaridan 18 dekabrga qoldirildi. O‘z navbatida 7 dekabr kuniga belgilangan «Real» — «Espanol» va «Barselona» — «Malorka» o‘yinlari 4 dekabrga ko‘chirildi.

Livanda WhatsApp ishlatganlik uchun soliq joriy etilgach namoyishlar boshlandi

Livanda minglab namoyishchilar bosh vazir Saad Haririy koalitsiyasi hukumatining soliq siyosatiga qarshi norozilik bildirmoqda. Odamlarning noroziligiga hukumatning WhatsApp messenjeridan foydalanganlik uchun soliq joriy qilishi va to‘lov miqdorini oyiga 6 AQSh dollari qilib belgilangani sabab bo‘ldi.  Namoyishlar boshlangan kuniyoq Telekommunikatsiyalar vaziri Muhammad Shukur ushbu qaror bekor qilinganini ma'lum qildi, ammo endi bu yetarli bo‘lmay qoldi.

Chilida metro narxi oshishiga qarshi namoyishlar

Chili hukumati mamlakat armiyasini metropoliten chiptasi uchun narxlar oshishiga javoban boshlangan namoyishlarga qarshi kurashish uchun safarbar qildi. 

Chilidagi namoyishlar bir hafta oldin mamlakat poytaxti Santyago shahrida boshlangandi. O‘tgan vaqt davomida namoyish butun mamlakatga tarqaldi.

Norozilik aksiyalariga metro uchun chipta narxi 30 pesoga (0,042 dollar), 800 pesodan 830 pesoga (43,45 dollar) oshirilgani sabab bo‘ldi. 19 oktabr kuni mamlakat prezidenti Sebastyan Pinera 15 kunlik favqulodda holat e'lon qildi.

Britaniyada «supershanba». «Brekzit» yana kechikmoqda

17 oktabr kuni Buyuk Britaniya bosh vaziri Boris Jonson Yevropa Ittifoqi bilan «Brekzit» bo‘yicha kelishuvga erishilgani haqida e'lon qildi. YeI vakillari kelishuv mavjudligini tasdiqlashdi.

Barcha bu masala uzil-kesil hal bo‘ladigan 19 oktabr kunini kuta boshladi, shanba kuni Britaniya Vakillar palatasining navbatdan tashqari yig‘ilishida Yevropadan ajralib chiqish masalasiga yakuniy nuqta qo‘yilishi mumkin edi. Parlament buning uchun shanba - dam olish kuni ishlashga ham rozi bo‘ldi, bunaqasi oxirgi marta 40 yil muqaddam, Folklend mojarosi vaqtida kuzatilgandi. Parlamentning tarixiy yig‘ilishi vaqtida London ko‘chalarini «Brekzit»ga qarshi bo‘lgan minglab namoyishchilar to‘ldirdi, namoyishchilar parlament devorlari tashqarisida turishdi.

Ammo muxolifatdagi deputatlar YeIdan ajralib chiqish kampaniyasi yetakchisi bo‘lgan Boris Jonsonga ishonch bildirmadi. Britaniya parlamenti bosh vazirga «Brekzit»ni kechiktirish bo‘yicha Yevroittifoqqa so‘rov jo‘natish majburiyatini yukladi. 

Shundan keyin u Bryusselga maktub jo‘natib, jarayonni 2020 yil 31 yanvargacha kechiktirishni (shu vaqtgacha muddat 2019 yil 31 oktyabri edi) iltimos qilishga majbur bo‘ldi.

Shomurodov va Yevropa

O‘zbekiston terma jamoasi safida JCh—2022 saralashining ikkinchi bosqichi 4-turi doirasida Singapurga qarshi kechgan o‘yinda 2ta gol urgan Eldor Shomurodovga jiddiy klublardan qiziqish mavjudligi haqida xabarlar paydo bo‘ldi. Futbolchining vakili Qahhor Mo‘minov unga Moskvaning TsSKA va Germaniyaning «Shtutgart» klubi 10 million yevrodan taklif qilayotgani haqida xabar qildi. Avvalroq ham Shomurodovga Bundesliganing boshqa bir klubi «Shalke-04» klubidan qiziqish mavjudligi haqida xabarlar tarqalgandi.

Futbolchining o‘zi esa «Izvestiya» nashriga bergan intervyusida Rossiya klublaridan ko‘ra Yevropa klublaridan bo‘ladigan taklifni ustunroq ko‘rishi, 30 yoshdan oldin Xitoyga borishni esa xayoliga ham keltirmasligini ma'lum qildi.

Hafta yakunida esa Shomurodov va «Rostov» Sankt-Peterburgda «Zenit»ga 1:6 hisobida mag‘lub bo‘ldi, ayni vaqtda 10ta gol bilan chempionat to‘purarlari poygasida peshqadamlik qilayotgan o‘zbekistonlik hujumchi esa bu o‘yinni golsiz tark etdi, rostovliklar turnir jadvalidagi yetakchilikni boy berib, to‘rtinchi o‘ringa tushib ketdi.

Mavzuga oid